Regionaal - Uitgeverij Noordboek | Sterck & DeVreese | HL Books | Bornmeer | Noordboek-Van Gorcum https://noordboek.nl/boeken/regionaal/ Thu, 27 Nov 2025 04:13:51 +0000 nl-NL hourly 1 Mienskiplike dealer https://noordboek.nl/boek/mienskiplike-dealer/ Fri, 15 Aug 2025 02:10:14 +0000 https://noordboek.nl/boek/mienskiplike-dealer/ ]]> Hy rint nei ien fan de kasten dêr’t ark yn leit, lûkt him wat nei foaren en docht op gefoel in taast achter de kast. En noch in kear. En nochris… Dan krijt er syn mobyl, docht it ljochtsje oan en skynt achter de kast. Hy wurdt sa wyt as kryt…

Op it poadium fan teater it Posthuis hinget it lichem fan teatertechnikus Fokke Klingberg. As in wike nei syn kremaasje skoansuster Hanna Klingberg ferdwynt, blykt der in ferbân. Resjersjeur Annet Hillema en har team moatte mei help fan priveedetective Paul Graafsma alle seilen bysette om beide saken op te lossen. Se bedarje yn in wrâld fan drugs en ôfparsing.

Mienskiplike dealer is de twadde yn in searje plysjeromans yn en om It Hearrenfean.

]]>
Oerbleaune Rimen en Teltsjes https://noordboek.nl/boek/oerbleaune-rimen-en-teltsjes/ Tue, 01 Jul 2025 02:12:47 +0000 https://noordboek.nl/boek/oerbleaune-rimen-en-teltsjes/ ]]> De Rimen en Teltsjes hearre ta de klassiken fan de Fryske literatuer. It is it sammelwurk fan de bruorren Eeltsje, Tsjalling en Joast Halbertsma, dat mear as oardel iuw lyn foar it earst útkaam. It waard faak werprinte en ek oanfolle, mar dochs binne net alle literêre dichten en stikken fan de bruorren útjûn.
Undersyk fan Philippus Breuker nei harren teksten levere sa’n sechstich ûnbekende stikken op. It giet benammen om teksten fan Eeltsje en Tsjalling, dy’t skreaun binne tusken 1812 en 1857. Yn Oerbleaune Rimen en Teltsjes komme dy nije stikken oan it ljocht, foarsjoen fan ynliedende skôgingen en taljochtingen oan de hân fan brieven fan en oan de bruorren Halbertsma en har bern. Sa is mei dizze útjefte dan einlik it literêre wurk fan de grûnlizzers fan de Frysktalige literatuer kompleet beskikber.

Philippus Breuker (1939) publisearret oer skiednis, taal en literatuer fan Fryslân. Earder ferskynde fan syn hân Eelko Alta (1723-1798), De keunst as útwei en Fryslân yn de Gouden Iuw.

]]>
Middelnederlandse oorkonden uit Friesland (tot 1501) https://noordboek.nl/boek/middelnederlandse-oorkonden-uit-friesland-tot-1501/ Tue, 17 Jun 2025 02:37:57 +0000 https://noordboek.nl/boek/middelnederlandse-oorkonden-uit-friesland-tot-1501/ ]]> Middeleeuwse oorkonden gelden als een belangrijke bron voor historisch en taalkundig onderzoek. Met betrekking tot Friesland is de aandacht tot dusver vooral uitgegaan naar de Friestalige oorkonden. De teksten hiervan zijn al eerder, onder de titel Oudfries(ch)e Oorkonden, uitgegeven in vier kloeke delen en een wat bescheidener supplementdeel. De Nederlandstalige oorkonden uit Friesland zijn veel minder talrijk, tenminste tot het begin van de zestiende eeuw. In deze uitgave zijn de teksten van deze Middelnederlandse oorkonden uit de huidige provincie Fryslân – met inbegrip van Stellingwerf – tot en met het jaar 1500 te vinden. De meeste zijn afkomstig uit de archieven van de talrijke kloosters die het laatmiddeleeuwse Friesland telde.

Deze uitgave is bewerkt door Oebele Vries. Van zijn hand verschenen verder onder meer Ferdban. Oudfriese oorkonden en hun verhaal en Asega, is het dingtijd? De hoogtepunten van de Oudfriese tekstoverlevering.

]]>
Builder of Heavens https://noordboek.nl/boek/builder-of-heavens/ Tue, 17 Jun 2025 02:37:52 +0000 https://noordboek.nl/boek/builder-of-heavens/ ]]> In the late eighteenth century, Eise Eisinga, living in the small university town of Franeker, built a magnificent model of the solar system. When it was finished, news of his Planetarium spread rapidly all over the world. In this book, Arjen Dijkstra tells a delightful new story about Eisinga’s life and the creation of the Franeker Planetarium. He draws upon dozens of previously unknown sources to put together a remarkable picture of the Builder of Heavens, placing Eisinga in the context of major economic, political and scientific change.
The Planetarium was awarded the UNESCO World Heritage status in 2023.

Arjen Dijkstra, PhD (b. 1979) is the director of Tresoar, Museum, Archive and Library Fryslân in Leeuwarden. He specialises in the history of science.

‘Rigorous, thoughtful and gently myth-busting’ – David Mitchell
‘Beautifully, colorfully, even lovingly’ – Dava Sobel
‘Read this book!’ – Ben Feringa

]]>
Het Heilige Roomse Rijk en de Friese vrijheid https://noordboek.nl/boek/het-heilige-roomse-rijk-en-de-friese-vrijheid/ Thu, 12 Jun 2025 02:42:07 +0000 https://noordboek.nl/boek/het-heilige-roomse-rijk-en-de-friese-vrijheid/ In het laatmiddeleeuwse Friesland, tussen Zuiderzee en Wezer, was geen plaats voor graven, hertogen of bisschoppen, maar ontwikkelde zich een reeks van ‘republiekjes’, waar óf gekozen rechters óf plaatselijke machthebbers een zwakke vorm van gezag uitoefenden. Dit staat bekend onder het begrip ‘Friese vrijheid’. Friesland was gelegen aan de rand van het Heilige Roomse Rijk, waaronder het ressorteerde. Dit boek laat zien dat dit Rijk in de vijftiende eeuw serieuze pogingen in het werk stelde om de Friese landen in de Rijksstructuur te integreren. Dit gebeurde door de Friese vrijheid te bevestigen en tegelijk de Friese landen nauwer aan het Rijk te binden. Dit uitermate interessante experiment liep uit op een grandioze mislukking. Hiervan wist uiteindelijk een Duitse vorst, hertog Albrecht van Saksen, te profiteren en zo verloor Friesland in 1498 zijn onafhankelijke status.

Het begrip Friese vrijheid klinkt nog steeds door in het hedendaagse Fryslân.

Oebele Vries is historicus. Hij promoveerde op dit proefschrift en is verder de auteur van verscheidene publicaties op het gebied van de middeleeuwse geschiedenis van Friesland, de Oudfriese filologie en de bezettingstijd.

]]>
Nieuwe Drentse Volksalmanak 2025 | 142ste jaar https://noordboek.nl/boek/nieuwe-drentse-volksalmanak-2025-142ste-jaar/ Wed, 11 Jun 2025 04:53:50 +0000 https://noordboek.nl/boek/nieuwe-drentse-volksalmanak-2025-142ste-jaar/ De Nieuwe Drents(ch)e Volksalmanak, opvolger van de Drentsche Volksalmanak (1837-1851), verschijnt sinds 1883. In de loop van de jaren is de almanak uitgegroeid tot hét historisch en archeologisch jaarboek van Drenthe. De almanak biedt zowel een podium aan professionele onderzoekers als aan amateurhistorici en -archeologen die de resultaten van hun onderzoek op wetenschappelijk verantwoorde wijze aan een breed publiek willen presenteren.

In dit nummer is een tiental uitgebreide artikelen opgenomen, onder meer over de belangwekkende opgraving in Peest die op stapel staat, over Karolingische muntschatten in Drenthe, over de vervolging van Sinti en Roma en over opkopers van Joods onroerend goed. Een groot aantal historische afbeeldingen maakt deze almanak compleet.

De redactie van het geschiedenisdeel bestaat uit Mark Goslinga, Ineke den Hollander, Vincent Tassenaar, Gerben de Vries, Joke Wolff en Jan van Zijveren, en die van het archeologiedeel uit Floor Huisman, Mans Schepers, Jelke Take en Vincent van Vilsteren.

]]>
Pake en zijn vee https://noordboek.nl/boek/pake-en-zijn-vee/ Wed, 11 Jun 2025 04:17:45 +0000 https://noordboek.nl/boek/pake-en-zijn-vee/ Op de zolder van haar beppe ontdekte Froukje Santing dat haar pake Gerben (1883-1942) aan het begin van de twintigste eeuw naar Zuid-Afrika was vertrokken. Wat bezielde een arme melkknecht uit Zuidwest-Friesland om met het Friese fokvee naar de Kaap te reizen? Ze volgt honderd jaar later zijn spoor terug, vindt een verloren familiegeschiedenis en meer.

Pake en zijn vee vertelt het intrigerende verhaal van de internationale landbouwbanden tussen Friesland en Zuid-Afrika in de nadagen van de Boerenoorlog (1899-1902), waaruit blijkt dat het befaamde Friese fokvee wereldwijd een belangrijke rol speelt.

Froukje Santing (1956) studeerde Wereldreligies in Leiden en Islam in de Moderne Wereld aan de Universiteit van Amsterdam. Ze woonde zeventien jaar in Turkije, waar ze werkte als correspondent voor NRC Handelsblad en het Radio 1 Journaal. Momenteel werkt ze als schrijver en journalist voor o.a. De Groene Amsterdammer en ze was jarenlang vicevoorzitter van PEN Nederland, de schrijversorganisatie die opkomt voor bedreigde schrijvers wereldwijd.

]]>
Van korhoen tot kraanvogel https://noordboek.nl/boek/van-korhoen-tot-kraanvogel/ Wed, 04 Jun 2025 19:11:20 +0000 https://noordboek.nl/boek/van-korhoen-tot-kraanvogel/ Zuidwest-Drenthe is op vogelgebied een van de best onderzochte gebieden in Nederland. Al in het voorjaar van 1967 begon Arend van Dijk, later gevolgd door veel andere vogelaars, met onderzoek naar de broedvogels in dit natuurrijke gebied: dunbevolkt, met een grote afwisseling van bossen, heidevelden en veel boerenland. In Van korhoen tot kraanvogel is zestig jaar onderzoek vastgelegd. Het geeft daarmee een uniek inzicht in de langetermijnontwikkelingen van de broedvogels in het steeds veranderende Drentse landschap.

De opkomst van de boomklever en de appelvink zijn nauwkeurig vastgelegd. Maar ook de totale teloorgang van de grutto. Heidevelden verloren de iconische korhoen, maar kregen er de kraanvogel voor terug. Voor draaihals, paapje en grauwe klauwier is Zuidwest-Drenthe inmiddels een topgebied. Veel aandacht geeft de auteur aan de landschapsontwikkelingen, zoals de omvorming van naaldbossen naar meer gemengde bossen, de vernatting van grote heidevelden en het creëren van duizenden hectares nieuwe natuur, waardoor veel veranderingen in de vogelwereld kunnen worden verklaard.

Arend J. van Dijk (1948) is de nestor van de broedvogelmonitoring in Nederland en was jarenlang coördinator broedvogelonderzoek bij Sovon Vogelonderzoek Nederland. Hij is auteur van Drentse vogelboeken en talrijke artikelen over vogels.

]]>
Het halve dorp moest verhuizen https://noordboek.nl/boek/het_halve_dorp_moest_verhuizen/ Wed, 04 Jun 2025 19:11:18 +0000 https://noordboek.nl/boek/een-notabel-kookboekje-uit-1514/ Friesland ligt bezaaid met honderden terpdorpen, met elk een eigen kerk. Veehouders, ambachtslieden en arbeiders werkten er samen in een alledaagse werkverdeling en in (ogenschijnlijke) gemoedelijkheid. Zo ook in Hijlaard, iets ten zuidwesten van Leeuwarden.

Op kerkelijk gebied groeide echter in de loop van de negentiende eeuw een schisma dat achteraf gemakkelijk aanwijsbaar is, maar door de dorpelingen lange tijd niet als zodanig werd ervaren. Orthodoxe en vrijzinnige hervormden groeiden uit elkaar, waarbij in Hijlaard vooral twee veehouderfamilies tegenover elkaar stonden. Die tweestrijd kwam tot uiting in een breuk: de Doleantie van 1887. Een meerderheid van de bevolking brak met de Hervormde Kerk, verloor daardoor haar kerkelijke bezittingen en stichtte vervolgens een eigen kerk en kerkgebouw.

Ook elders in Nederland werden dorpsgemeenschappen gespleten door de Doleantie, maar in Hijlaard liet zich de strijd tot in bijzonderheden reconstrueren: geen enkele Hijlaarder kon ontkomen aan het maken van een keuze (tot en met ‘de dronkaard en de gek’). En toen de vrijzinnigen de strijd hadden gewonnen, volgde hun wraak – het halve dorp moest verhuizen.

Kees Bevaart studeerde Culturele antropologie en Theorie en methoden van de eigentijdse geschiedenis aan de Vrije Universiteit.

]]>
Toekomstmakers vertellen https://noordboek.nl/boek/toekomstmakers-vertellen/ Wed, 09 Apr 2025 06:01:27 +0000 https://noordboek.nl/boek/toekomstmakers-vertellen/ ]]> Via het project Friesland Doet vertellen young professionals in het bruisende Fryslân over hun carrière in het Noorden. Ondanks dat Fryslân niet bij alle jongeren op de kaart staat om te settelen, zijn er veel carrièremogelijkheden door de ruimte, diversiteit en nuchtere mentaliteit. Een functie waar je in de Randstad jaren naartoe moet werken, ligt in het Noorden voor het oprapen. En er is een gemeenschap waar iedereen voor elkaar klaarstaat. Fryslân leeft en is de perfecte plek om te wonen en te werken.

Friesland Doet is een initiatief van de Club Diplomatique Fryslân, ondersteund door de provincie Fryslân. De in dit boek opgenomen interviews met jongeren zijn op verzoek van Club Diplomatique Fryslân gemaakt door Karen Hogenbirk. Ze maken onderdeel uit van een serie van 194 verhalen die in 2023 en 2024 onder de noemer Friesland Doet gepubliceerd zijn op LinkedIn en Instagram.

]]>
De Groninger schilderkunst https://noordboek.nl/boek/de-groninger-schilderkunst/ Fri, 07 Mar 2025 04:09:46 +0000 https://noordboek.nl/boek/de-groninger-schilderkunst/ Tot nu toe bestond er geen uitgebreid overzicht van de Groningse kunstgeschiedenis van de 16e en 17e eeuw. Met De Groninger schilderkunst in de 16e en 17e eeuw vult Joop van Roekel deze leemte op. Het geeft een overzicht van de kunsthistorische ontwikkelingen in Groningen en plaatst die in verhouding tot de Nederlandse kunstgeschiedenis. Daarbij worden en passant veel schilderijen aan tot nu toe onbekende Groningse kunstenaars gekoppeld. In het boek is een complete namenlijst opgenomen van bestuurders en kunstenaars van het glazenmakers- en schildersgilde.

Joop van Roekel (1953) studeerde kunstgeschiedenis en werkte meer dan twintig jaar bij bibliotheken in Groningen. Hij publiceerde meerdere boeken en artikelen over regionale (kunst)geschiedenis en fotografie.

]]>
Drenten voor beginners https://noordboek.nl/boek/drenten-voor-beginners/ Fri, 07 Mar 2025 04:09:43 +0000 https://noordboek.nl/boek/drenten-voor-beginners/ Voor velen blijft Drenthe een onbekend gebied – een terra incognita. Buitenstaanders ervaren de Drenten soms als stug en zwijgzaam, maar wie de moeite neemt hen écht te leren kennen, ontdekt een wereld vol humor, tradities, rijke geschiedenis en een eigenzinnige cultuur.

In Drenten voor beginners neemt Rolf Mulder je mee op ontdekkingstocht door deze bijzondere provincie. Ontdek waarom de Drent zich het liefst verschuilt achter het motto ‘doe maar gewoon’, hoe eeuwenoude tradities als de schapenhouderij nog altijd hun sporen nalaten, en welke rol hunebedden en jeneverbessen spelen in het Drentse collectieve geheugen. Leer de kracht van Drentse gezegden als ‘Hej knienen, dan hej ok keutels’ begrijpen, en ervaar waarom stilte in Drenthe soms meer zegt dan duizend woorden

Rolf Mulder (1956) publiceerde diverse boeken over management en leiderschap. Als geboren en getogen Drent kwam hij er pas op latere leeftijd achter dat Drenten en Drenthe tamelijk eigenaardig zijn.

]]>