Deze atlas laat op tal van fraaie kaarten zien hoe de Homo sapiens zich over de aarde verspreidde.
De kanoet
€ 24,90De kanoet is een reislustige vogel. In Nederland overwintert de kanoet in de Waddenzee en de Delta of hij tankt daar bij, op weg van Siberië naar West-Afrika en terug.
Door die reislust is de kanoet ook een goede verhalenverteller. De kanoet is als de kanarie in de kolenmijn, en wijst ons in dit geval genadeloos op de aantasting van het milieu. De vogel blijkt zelfs een soort thermometer te zijn: door van generatie op generatie een beetje te krimpen, waardoor hij relatief een steeds langere snavel krijgt, laat de kanoet zien dat ook het klimaat langzaam aan het veranderen is.
Al deze verhalen zijn opgetekend uit de mond van mensen die deze vogel al vele jaren onderzoeken, met schitterende foto’s van een fotograaf die deze vogels ook al bijna zijn hele leven op de hielen zit.Rob Buiter (1966) is freelance wetenschapsjournalist. Hij is verslaggever voor Trouw en Vroege Vogels en hoofdredacteur van het oudste natuurtijdschrift van Nederland, De Levende Natuur. De foto’s zijn gemaakt door Jan van de Kam.
Wild jaar
€ 22,50Of zo’n experiment anderen valt aan te raden? Absoluut.
Natuurbescherming is een idee dat moet worden verdedigd en een praktijk die moet worden geleefd.Wanneer je een ‘echte’ natuurervaring op wilt doen, kun je die zoeken in de Gobiwoestijn, de bossen van Canada, of de tropische wouden van Papoea. Maar Koen Arts maakt het zichzelf moeilijker. Hij blijft thuis en gaat samen met zijn vrouw een experiment aan om te onderzoeken of ze in hun eigen omgeving, en als onderdeel van het dagelijks bestaan, wildheid kunnen vinden. Ze besluiten om 365 nachten buiten te slapen, en in ieder seizoen tenminste vijftig procent van de tijd buiten door te brengen.
Wild Jaar is een virtuoos geschreven verslag van wat evenzeer een wild als sociaal jaar werd. Koen Arts volgt zijn groene wortels naar jeugdherinneringen in het bos, klooft hout met familie en vrienden, en gaat na hoe hij zich verhoudt tot natuur in een sterk gecultiveerd land. Ondertussen komt het jaar door een tragische gebeurtenis in familiekring in gevaar. Zijn vrouw en hij worden geconfronteerd met de vraag hoe belangrijk natuurervaring nu eigenlijk is, en tegen welke prijs hun experiment moet worden doorleefd.
Koen Arts is docent aan Wageningen Universiteit. Hij onderzoekt de relatie tussen mens en natuur, en werkte onder andere in Brazilië, Schotland en India. Ook zet hij zich met een eigen bedrijf en andere initiatieven in voor de promotie van elementaire natuurvaardigheid.
Hendrik Werkman
€ 15,00Museum Belvédère stelt een coherente reeks kunstwerken van Hendrik Werkman (1882-1945) centraal, één van de belangrijkste modernisten uit Noord-Nederland. Een belangrijk onderdeel van de presentatie zijn de vroege druksels Schoorstenen, Compositie met letter a, Compositie met gewichten en Compositie, een volledige reeks uitgaven The Next Call en één van Werkmans belangrijkste schilderijen Voerman uit 1923.
Met de tentoonstelling en de uitgave Hendrik Werkman – van Voerman tot Baalschem wil Museum Belvédère de aandacht vestigen op een bijzondere Werkman-collectie, maar ook op de betekenis die gepassioneerd particulier collectioneren kan hebben voor musea. Tevens vormt ze een eerbetoon aan de kunstenaar die zijn persoonlijke vrijheid vond in zijn werk en uiteindelijk vlak voor het einde van de Tweede Wereldoorlog bij Bakkeveen werd gefusilleerd.
Knooppunt Waddenzee
€ 17,90Miljoenen wad- en watervogels trekken ieder jaar heen en weer tussen hun broedgebieden in Groenland, Scandinavië, West-Europa of Siberië, en hun wintergronden in Europa en Afrika. Als je alle routes van die trekvogels op de wereldbol tekent, zie je halverwege die kaart een druk knooppunt: de Waddenzee!
In het project Metawad hebben onderzoekers van het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee en de Rijksuniversiteit Groningen vijf compleet verschillende trekvogels van de Waddenzee onderzocht: de kanoet, de drieteenstrandloper, de rosse grutto, de rotgans en de lepelaar. Ze bekeken de vogels niet als ‘bewoners’ van die Waddenzee, maar als gebruikers van een veel groter systeem waar het wad een belangrijk onderdeel van is: het ‘metawad’.
Knooppunt Waddenzee biedt een kleurrijk pallet van portretten van de wetenschappers, die ploeterend met palen en hekwerk achterop hun ets over de kwelder trekken, of uren achtereen in weer en wind – of juist bakkend onder de Afrikaanse zon – naar vogels met kleurringen aan hun pootjes staan te zoeken. Het biedt ook portretten van de vijf onderzochte vogelsoorten. Wat weten we van deze dieren? En vooral: hoe kunnen overheden of natuurbeheerders hun voordeel doen met deze wetenschap?
Opstand in de turf
€ 19,90Opstand in de turf is het verhaal van de turfgravers van westelijk Opsterland en het noordoostelijke gedeelte van de gemeente Heerenveen. Historicus en oud-journalist Kerst Huisman is geboren en getogen in het gebied dat hij beschrijft. Hij heeft de tijd waarin het boek speelt (van 1750 tot 1940) niet zelf meegemaakt, maar heeft er uit overlevering veel over gehoord. Bovendien heeft hij tientallen mensen die het wel hebben meegemaakt, uitgebreid geïnterviewd. Daarbij heeft hij ook nog veel archiefonderzoek gedaan.
Hebben mensen nog wel een idee hoe het is geweest? Hele dorpen in de winter op de vlucht voor het ijskoude kolkende water, omdat grootgrondbezitters de aanleg van een polderdijk tegenwerkten. Arme ouders die met hun kinderen uit hun onderkomens op straat werden gezet door hardvochtige armvoogden. Arbeiders die aan het einde van de koude winter een dode koe opgroeven, zodat ze toch wat te eten hadden. Een veenbaas die het hele jaar de halve centen spaarde, zodat hij de nieuwjaarsbedelaars geen hele cent hoefde te geven.
Veel aandacht besteedt het boek aan de sociale strijd in de veenpolders. Het bevat ook de geschiedenissen van moedige idealisten, schoolmeesters, handwerkslieden en arbeiders die alles, inkomsten ja zelfs hun gezondheid, opofferden omdat ze geloofden in een betere toekomst voor hun kinderen. Verhalen die ontroeren en inspireren. Maar het boek gaat niet alleen over het leven van de turfgravers. Het gaat ook over veenbazen, adellijke heren, schippers, dominees, winkeliers en herbergiers.
Dit boek is een volledig herziene en aangevulde versie van de eerste (1981) en tweede (1994) druk. Deze herziening was noodzakelijk vanwege voortgezet onderzoek en voortschrijdend inzicht inzake het verloop van de veenderijen, de veenstakingen, terwijl ook aanvullend genealogisch onderzoek is verricht naar mensen en families die in het boek voorkomen en die in het verhaal een bepaalde rol spelen.
