Deze atlas laat op tal van fraaie kaarten zien hoe de Homo sapiens zich over de aarde verspreidde.
Maria van Oekraïne
€ 24,90Maria was een boerenmeisje uit de provincie Tsjernihiv in Oekraïne. Ze groeide op onder het schrikbewind van Stalin en verloor haar familie door de Holodomor (hongersnood) en de communistische terreur. In de zomer van 1942 is ze zeventien en arbeidster in een sovchoze. Daar wordt ze door de Duitse Wehrmacht van het graanveld geplukt en gedeporteerd. Ze wordt Ostarbeiterin in de Zeiss lenzenfabriek van Jena in Oost-Duitsland. Onder deze onmenselijke werk- en levensomstandigheden en gekweld door honger zoekt ze steun bij de icoon van de heilige Nikolaj, die ze erfde van haar baboesia Sofia. In 1944 ontmoet Maria de Vlaamse Aloïs, Fremdarbeiter en brandweerman in Jena. Ze wandelen in de bossen en gaan op zoek naar een nieuwe vrijheid. Maar hun geluk is broos, want de oorlog blijft een geduchte tegenstander. Wanneer de bombardementen van de geallieerden op Jena hun hoogtepunt bereiken en de Russen hun aanval vanuit het oosten verhevigen, worden de geliefden van elkaar gescheiden. Lukt het Maria, die inmiddels zwanger is, haar man terug te vinden?
Houtstromen
€ 49,90In Houtstromen ontrafelt Paul Borghaerts de herkomst van hout waarmee boerderijen gebouwd werden in Noord-Nederland in de periode van 1550 tot 1950. Hij stelt vast dat de herkomst van het hout in de loop van de jaren verschoof. Zo werd er aanvankelijk hout uit West-Duitsland en Zuid-Noorwegen geïmporteerd, maar later uit de Baltische staten en zelfs Wit-Rusland.
Om tot dit inzicht te komen heeft de auteur verschillende onderzoeksgebieden gecombineerd. Zo bestudeerde hij duizenden archiefstukken, heeft hij van meer dan 200 boerderijen de draagconstructie ingemeten, en heeft hij dendrochronologische dateringen gedaan. Dit laatste maakte het mogelijk om elke onderzochte boerderij tot op het jaar nauwkeurig te dateren. Daarmee heeft hij de ontwikkeling van de greidschuur of greidboerderij, die in het brandpunt van de economische ontwikkeling van het rurale gebied in Nederland stonden, tot in detail zichtbaar gemaakt. De nieuwe kennis geeft inzicht in de internationale netwerken van de (hout)handel, en is ook van belang voor onderzoek naar oude gebouwen in Nederland en naar schepen van bijvoorbeeld de VOC.
Uit balans
€ 14,90‘Kunnen we de natuur écht herstellen in balans met landbouw, woningbouw en de energietransitie? En moet dat natuurbeheer erop gericht zijn om zoveel mogelijk planten en dieren te beschermen, of leidt dat alleen maar tot geknutsel en wensnatuur?’
Het Nederlandse landgebruik is ongekend intensief, de politiek wispelturig en het maatschappelijk debat in toenemende mate oververhit. Marc van den Tweel en Bjørn van den Boom beschrijven van binnenuit hoe Natuurmonumenten, de grootste natuurvereniging van Nederland, voor dilemma’s gesteld wordt en koers bepaalt in lastige en regelmatig terugkerende discussies; bijvoorbeeld over bomenkap, faunabeheer, windmolen en de relatie tussen natuur en landbouw.
Wild jaar
€ 22,50Of zo’n experiment anderen valt aan te raden? Absoluut.
Natuurbescherming is een idee dat moet worden verdedigd en een praktijk die moet worden geleefd.Wanneer je een ‘echte’ natuurervaring op wilt doen, kun je die zoeken in de Gobiwoestijn, de bossen van Canada, of de tropische wouden van Papoea. Maar Koen Arts maakt het zichzelf moeilijker. Hij blijft thuis en gaat samen met zijn vrouw een experiment aan om te onderzoeken of ze in hun eigen omgeving, en als onderdeel van het dagelijks bestaan, wildheid kunnen vinden. Ze besluiten om 365 nachten buiten te slapen, en in ieder seizoen tenminste vijftig procent van de tijd buiten door te brengen.
Wild Jaar is een virtuoos geschreven verslag van wat evenzeer een wild als sociaal jaar werd. Koen Arts volgt zijn groene wortels naar jeugdherinneringen in het bos, klooft hout met familie en vrienden, en gaat na hoe hij zich verhoudt tot natuur in een sterk gecultiveerd land. Ondertussen komt het jaar door een tragische gebeurtenis in familiekring in gevaar. Zijn vrouw en hij worden geconfronteerd met de vraag hoe belangrijk natuurervaring nu eigenlijk is, en tegen welke prijs hun experiment moet worden doorleefd.
Koen Arts is docent aan Wageningen Universiteit. Hij onderzoekt de relatie tussen mens en natuur, en werkte onder andere in Brazilië, Schotland en India. Ook zet hij zich met een eigen bedrijf en andere initiatieven in voor de promotie van elementaire natuurvaardigheid.