Een vrije geest tot zwijgen gebracht. Jan Eisenga (11-03-1908-5-05-1943)
€ 19,50
Op 5 mei 1943 werd de Gorredijkster onderwijzer Jan Eisenga op 35- jarige leeftijd door de Duitsers gefusilleerd. Hij was daarmee een van de vele slachtoffers van de Meistaking in 1943. In zijn korte, maar bewogen leven heeft hij zich op velerlei manieren gemanifesteerd. Hij was een radicaal socialist, overtuigd pacifist, een principiële geheelonthouder en vegetariër en een idealist met hoge waarden en normen. Bovendien was hij een gewaardeerd en veelbelovend Fries dichter en schrijver. Zijn leven stond in het teken van dienstbaarheid.
Dienstbaar aan zijn idealen en principes, aan zijn gezin, aan zijn school en aan de brede Friese Beweging. In de bloei van zijn leven werd hij vermoord omdat hij niet kon accepteren in een bezet land te moeten leven, waar individuele vrijheden alom aan banden werden gelegd. Zijn moed om zich openlijk te verzetten tegen onrecht en tirannie heeft hij met de dood moeten bekopen.
Roel T. van der Heide (1941) was o.m. directeur van de openbare basisschool ‘It Twaspan’ in Wijnjewoude en bovenschools manager bij het openbaar basisonderwijs in de gemeente Opsterland. Als voorzitter van het stichtingsbestuur van het museum Opsterlân was hij nauw betrokken bij de jaarlijkse herdenking en kranslegging bij de gedenkplaat ter nagedachtenis van Jan Eisenga.
Gerelateerde boeken
-
Tussen Aduard en Auschwitz
De kampervaringen en de doorwerking daarvan in het leven van Elie Aron Cohen (1909-1993) staan in deze biografie centraal. De oorlog vormde voor hem niet alleen een breuk tussen twee werelden – gesymboliseerd door Aduard en Auschwitz – maar ook tussen Joden en niet-Joden. En zelfs binnen de naoorlogse Joodse gemeenschap trok Elie scheidslijnen. Scheidslijnen die een duidelijke hiërarchie in leed aangaven, maar waarmee hij ook zijn eigen naoorlogse exclusiviteit als kampoverlevende strikt afbakende.
Elie was naast kampoverlevende tevens arts en schrijver, aspecten die in zijn leven nauw met elkaar verbonden bleven. Het arts-zijn was, zoals hij het zelf cynisch omschreef, ‘het beroep voor de kampen’ en hielp hem te overleven. In zijn publicaties keerde Elie steeds opnieuw terug naar het kamp om zo te getuigen van wat er in de kampen gebeurd was en zijn eigen handelen als ‘prominent’ kritisch te bezien.
Deze biografie is grotendeels gebaseerd op uniek bronnenmateriaal; met name Elie’s naoorlogse correspondentie vormt de ruggengraat van deze biografie. De vele persoonlijke brieven werpen een helder licht op zijn leven en persoonlijkheid.
-
Vertellen is een kunst
Er is vermoedelijk geen enkele andere historische figuur die zo vaak werd gebruikt, misbruikt, vertekend en voor ideologische karren werd gespannen als Karel de Grote († 814). De vele middeleeuwse Karelverhalen bevestigen zijn bijzondere status. Karel ende Elegast, wellicht ontstaan rond 1250, was meer dan 300 jaar bijzonder populair. In tegenstelling tot andere Karelverhalen krijgt de keizer de hoofdrol. De onbekende dichter laat hem, op bevel van
God, ’s nachts anoniem door een donker bos trekken om te gaan stelen. Hij komt er zijn afvallige leenman Elegast tegen die een meesterdief blijkt te zijn … O schande, een keizer die uit stelen gaat! Jan van Boendale en Jacob van Maerlant, twee andere grootheden uit de middeleeuwse literatuur, waren verontwaardigd over zoveel roddels rond de grote Karel. De lezers en luisteraars van toen hadden lak aan deze bedenkingen en smulden van dit verhaal vol oeroude motieven, gebracht
door een geniale verteller met een boodschap. Karel ende Elegast is ook vandaag het meest gelezen verhaal uit de Middelnederlandse literatuur. Professor Jozef Janssens, specialist middeleeuwse literatuur, reconstrueert de diverse gezichten van deze vorst die tot op vandaag boeit. Prof. Jozef Janssens is emeritus hoogleraar Cultuurgeschiedenis
en Geschiedenis van de middeleeuwse, Nederlandse en Europese literatuur aan de K.U.Brussel. Hij publiceerde verschillende werken over de middeleeuwse letterkunde en geschiedenis. -
-