[Nieuw] Fascisme
€ 24,90
Het fascisme leek iets uit een voorbij verleden. Maar het is terug.
Nieuwe media maken de weg vrij voor nieuwe vormen van massamanipulatie. Daarin keren elementen van de fascistische mythe terug: hypernationalisme, racisme, seksisme, fallocentrisme, homofobie, islamofobie, autoritarisme, het tot zondebok maken van minderheden, het uitbuiten van de werkende klasse, het ontmantelen van publieke diensten, agressief militarisme, religieuze discriminatie, het opwerpen van grenzen, anti-immigratiebeleid, het ondergeschikt maken van de wetenschap aan de mythe en – nieuw – het ondermijnen van milieu- en klimaatbeleid.
Kunnen we ons immuun maken voor het (nieuwe) fascisme? Nidesh Lawtoo betwijfelt het. Onze rationaliteit is simpelweg niet opgewassen tegen de besmettelijkheid van de mythe. Of we het nu willen of niet: we praten elkaar na (mimesis). En nieuwe media versterken de fascistische boodschap. Toch is er hoop. We kunnen ons bewust worden van ons mimetische gedrag. Als we onszelf doorzien, wordt het mogelijk om de mythe anders te framen en de angel eruit te trekken.
NIDESH LAWTOO is hoogleraar moderne en hedendaagse Europese literatuur en cultuur aan de Universiteit Leiden en doceerde filosofie aan de KU Leuven. Hij is gespecialiseerd in mimesis. Hij is in Amerika gepromoveerd, werkte vervolgens aan de universiteiten van Lausanne, de Johns Hopkins University, de Universiteit van Cambridge en de Universiteit van Washington.
Gerelateerde boeken
-
-
Bekentenissen en banvloeken
‘Cioran is zwart en cynisch, maar nooit grauw. Zijn stijl is lucide, geestig, scherpzinnig. In zijn werk komt geen saaie zin voor.’ — Jan Siebelink
Na het schrijven van dit even navrante als geestige slotstuk besloot de Roemeense denker Emil Cioran (1911-1995) dat hij ‘het heelal genoeg belasterd had’. Hij schreef niet verder. Bekentenissen en banvloeken is een boek met bijtende aforismen over verveling, erfzonde, orgasme, Stalin, Keats, Heidegger, Bach, de kerkvaders, islamitische mystici, begraafplaatsen en veel meer.
De alomtegenwoordigheid van het lijden, de irrealiteit van het bestaan, de futiliteit van elk handelen en terugkerende slapeloosheid vormen de basso continuo van dit meesterwerk, want: ‘Het is terecht dat men in elk tijdperk gelooft dat men het verdwijnen van de laatste sporen van het aardse Paradijs bijwoont.’Emil Cioran was van Roemeense komaf, studeerde filosofie en schreef vanaf 1949 uitsluitend nog in het Frans. Dagenlang at hij soms niets dan aardappelen; alle arbeid noemde hij ‘hoererij’, al erkende hij ‘graden van prostitutie’. Hij las en schreef, geplaagd door slapeloosheid en depressies. Elk nieuw boek was ‘een uitgestelde zelfmoord’. De slotzin van dit boek typeert Cioran. ‘Ook ik heb mij, net als iedereen, onledig gehouden in dit abnormale universum.’
-
God, de staat en andere vormen van dictatuur
Schud jezelf wakker uit je religieuze en kapitalistische sluimer!
« Als God bestond, zou men hem moeten afschaffen,» schrijft de Russische filosoof Michail Bakoenin in zijn essay ‘God en de Staat’. Bakoenin pleit voor een samenleving zonder God, zonder meester, zonder dictator, zonder wetenschappelijke genootschappen die ons van alles voorschrijven, zelfs zonder staat. Zijn belangrijkste teksten over vrijheid en dictatuur zijn hier opgenomen met een inleiding door Paul van Dijk.
Michail Bakoenin (1814–1876) was een Russische anarchistische filosoof. Tegenover het communistische ideaal van een sterke staat plaatste hij het idee van federale gemeenschappen met zelfbestuur. In 1848 was hij betrokken bij de opstanden in Parijs en Praag.