Marcel Rijs: Eén boek werd drie boeken
Ik wilde graag een boek schrijven over het Eurovisie songfestival. Er was alleen een probleem: er waren al veel boeken over dit onderwerp verschenen, zowel in Nederland als internationaal. Wat zou ik daar nog aan kunnen toevoegen?
Mijn eigen interesse voor het songfestival begon al vroeg, en ging gelijk op met mijn grote frustratie: de liedjes die ik zelf het mooiste vond wonnen nooit. In tegenstelling tot veel mensen was ik maar matig onder de indruk van Johnny Logan, Sandra Kim en Celine Dion. Veel mooier en interessanter vond ik de liedjes van Bamses Venner, Kojo en Evridiki. En zo besloot ik al snel dat er een boek moest komen over alle liedjes, niet alleen de winnaars.
Dat dit aardig wat werk was, was meteen duidelijk. Sinds 1956 waren er al 1754 liedjes opgevoerd. Er was maar één manier om aan deze taak te beginnen: bij het begin. Met behulp van gedigitaliseerde kranten uit binnen- en buitenland, websites, podcasts en televisie-uitzendingen ging ik op zoek naar interviewfragmenten van artiesten, dirigenten en liedjesschrijvers. Vervolgens heb ik alle songfestivals nog eens bekeken.
In de eerste jaren waren er genoeg smeuïge schandalen en schandaaltjes om te beschrijven, zoals de zangeres die de dirigent een ‘varken’ noemde, aantijgingen van plagiaat en artiesten die bepaald niet blij waren met het lied waarmee ze op pad werden gestuurd. Later werd het beschrijven van de optredens zelf interessanter: op een gegeven moment verschenen de mannen met ontblote borsten die op grote trommels sloegen, een man in een hamsterwiel, vuurwerk, schaatskampioenen en natuurlijk de monsters van Lordi.
Ik was bekend met het overgrote deel van de liederen, maar door op deze manier onderzoek te doen naar de achtergronden ging het festival echt ‘leven’. Natuurlijk, soms is er kritiek dat het ‘allemaal zo politiek is geworden’ (dat was het altijd al) en dat het ‘een circusshow is geworden’ (niet zo gek als het op televisie wordt uitgezonden en kijkers geen genoegen meer nemen met een artiest die heel rustig staat te zingen), maar uiteindelijk gaat het toch om de muziek. De songs van het songfestival zijn inmiddels genre-overstijgend. Van rustige ballads tot wilde hardrock, alles kan tegenwoordig. Een beetje muziekliefhebber moet daarom eigenlijk wel kennis nemen van ‘de Olympische Spelen van de muziek’.
Uiteindelijk ben ik drie jaar bezig geweest. En dat ene boek dat ik dacht te schrijven werd uiteindelijk drie boeken. Geen wonder: zoveel woorden en zoveel afbeeldingen pasten niet in één band. De prachtige vormgeving en de luxe uitvoering zorgen ervoor dat ik nog steeds niet echt kan bevatten dat ik dit allemaal heb voortgebracht. Om met Linda Williams te spreken: het is een wonder.
Marcel Rijs werd geboren in 1970 en werkt sinds 1997 bij de Koninklijke Bibliotheek. Hij beheert de officiële website van Kim Wilde en schreef eerder Kim Wilde – Pop Don’t Stop: A biography. Sinds 1979 volgt hij het Eurovisie Songfestival. Hij bezocht de edities van 2000 en 2001, in Stockholm en Kopenhagen.
Alle Songs van het songfestival
Elke maand schrijft één van onze auteurs een column over het boek dat zij recent – of minder recent – geschreven hebben. De columns geven een voorproefje op het boek of vertellen een extra verhaal dat het boek niet gehaald heeft.