Nieuwe lichamelijkheid
€ 22,90
Zwarte lichamen worden regelmatig gehinderd in een witte wereld; vrouwenlichamen worden afgeschermd en afgeremd in een misogyne wereld; dikke lichamen passen niet in een wereld die is afgesteld op het gemiddelde lichaam; berolstoelde lichamen kunnen niet met de trap, en depressieve lichamen worden inert omdat de wereld hen niet meer uitnodigt.
De voorbeelden laten zien dat lichamen nooit op zichzelf staan. Ze functioneren altijd in relatie tot andere lichamen en tot de omgeving. Toch is de opvatting nog gangbaar dat je lichamelijke problemen kunt oplossen door te focussen op tekortkomingen in het lichaam, in het denken of in het gedrag van individuen. Filosoof Jenny Slatman legt uit dat deze aanpak onvoldoende werkt. Er is meer aandacht nodig voor de materiële relaties waarin lichamen staan. Ze pleit daarmee voor een nieuwe kijk op lichamelijkheid.
Een fundamenteel andere blik op gezondheid, ziekte, beperkingen en sociale uitsluiting
Jenny Slatman is hoogleraar Medical & Health Humanities aan Tilburg University. Haar onderzoek bestaat uit filosofischantropologische analyses van lichamelijkheid in kunst, expressie en medische praktijken. Zij publiceerde onder meer Vreemd Lichaam. Over medisch ingrijpen en persoonlijke identiteit en vertaalde werk van Merleau-Ponty. Voor haar werk ontving ze een VIDI- en een VICI-beurs.
Gerelateerde boeken
-
De ziel van zwart Amerika
Er zijn maar weinig boeken die geschiedenis schrijven. Dit is zo’n boek. The Souls of Black Folk, hier vertaald als De ziel van zwart Amerika, staat aan de basis van de zwarte vrijheidsstrijd in de twintigste eeuw. De literaire begaafde W.E.B. Du Bois beschrijft hoe raciale vooroordelen doorwerken in het alledaagse leven van zwarte mensen. Anders dan witte mensen, worden zij gedwongen tot een ‘dubbel bewustzijn’, waarbij ze zichzelf ook steeds door de ogen van de witte mens zien.
Met dit boek gaf Du Bois de aanzet tot een hernieuwd zwart zelfbewustzijn. Zo voedde hij de latere strijd voor toegang tot het hoger onderwijs. Inmiddels geldt het boek, waarin het ideaal van het panafrikanisme centraal staat, als een mijlpaal in de Afro-Amerikaanse literatuur.
De inleiding is van de hand van Stephan Sanders. Babah Tarawally laat in het nawoord zien dat Du Bois’ meesterwerk weinig aan actualiteit heeft ingeboet.
William Edward Burghardt Du Bois (1868–1963) promoveerde in de filosofie. Als vooraanstaand Amerikaanse mensenrechtenactivist richtte hij de National Association for the Advancement of Colored People op. Dit is, opmerkelijk genoeg, de eerste vertaling van zijn meesterwerk.
-
Planta Sapiens
Planta Sapiens neemt ons mee in een nieuw wetenschapsgebied: plantenneurobiologie. Planten beschikken over cellen die elektrische signalen versturen en ontvangen. Deze cellen fungeren feitelijk als neuronen en stellen planten in staat om complexe problemen op te lossen. Zijn planten dan ook bewust? Jazeker. Hebben ze herinneringen? Jazeker! Ze hebben een eigen vorm van intelligentie, die tot nu toe onderbelicht is gebleven. Planten kunnen vooruitplannen, leren, familieleden herkennen, risico’s inschatten en beslissingen nemen. Ze kunnen zelfs in slaap worden gebracht.
Plantenonderzoeker en filosoof Paco Calvo vertelt in dit boek over zijn baanbrekende onderzoek naar plantbewustzijn. Hij vertelt over opmerkelijke proeven waarbij planten al even opmerkelijk gedrag vertonen.
-
-
De open samenleving en haar dieren
De wetenschap is helder: dieren hebben gevoel en bewustzijn. Ze hebben, net als menselijke dieren, bepaalde elementaire belangen. Om deze belangen mee te wegen, klinkt de roep om dieren tot rechtssubject te maken en hun een stem te geven in het recht en in de politiek.
Janneke Vink laat zien hoe verschillende landen omgaan met de veranderende status van het dier. Sommige landen, zoals Nederland, bungelen achteraan in de ontwikkeling, terwijl Zwitserland zo voorop wil lopen dat het over zijn eigen idealen struikelt. Verwijzend naar Karl Poppers ideaal van een staat waarin iedereen wordt gehoord, roept Vink op om dierenrechten stap voor stap in te voeren.
‘Een heldere en inzichtrijke verkenning van de diepgravende politieke en juridische onderwerpen die door de dierenbeweging op de kaart zijn gezet.’ – Peter Singer – Auteur van Animal Liberation en hoogleraar filosofie in Princeton
‘In dit innovatieve moreel-politieke en rechtsfilosofische boek toont Vink overtuigend aan dat niet-menselijke dieren een plek verdienen in ons rechtssysteem en dat hun belangen serieus horen mee te wegen. De liberaal-democratische beginselen vereisen het!’ – Robert Garner – hoogleraar politieke filosofie in Leicester