Het ‘Boek van de maand’ is een maandelijkse rubriek waarin één boek extra in de schijnwerpers wordt gezet. Onze medewerkers selecteren de boeken en beantwoorden vier vragen om meer informatie over het boek te geven en je enthousiast te maken om het te gaan lezen.

Deze maand is de keuze gevallen op het net verschenen Homo mimeticus. Een geschiedenis van ons kopieergedrag van Nidesh Lawtoo. Benieuwd waarom je dit boek zou moeten lezen? Lees dan snel verder!

Waarom moet je dit boek lezen?
Nidesh Lawtoo is professor Moderne/hedendaagse Europese literatuur en cultuur aan de Universiteit van Leiden, en heeft meerdere werken geschreven over de mens als homo mimeticus. Volgens Lawtoo is de mens een wezen dat nabootst, kopieert, nadoet en na-aapt. In het boek Homo mimeticus gaat Lawtoo in op het kopieergedrag van de mens in alle domeinen van de samenleving. De mens leert door elkaar na te doen, en probeert door middel van kunst de werkelijkheid na te bootsen.

Homo mimeticus is daarmee een urgent betoog om bewust te worden van ons eigen kopieergedrag, en hoe dit zich voordoet in de hedendaagse samenleving. Denk aan de opkomst van Artificial Intelligence (AI) dat menselijk gedrag nabootst (zoals de kunstmatige teksten van ChatGTP of de AI genereerde afbeeldingen). Of aan kopieergedrag op sociale media; iedereen wil een bepaald ideaalbeeld van zichzelf geven, en de ene hype volgt de andere hype op.

Lawtoo biedt niet alleen een overtuigend theoretisch raamwerk, het boek overstijgt de academische grenzen en geeft inzicht in de hedendaagse cultuur, als ook in eigen persoonlijk (onbewust) kopieergedrag.

Wat vind je goed aan deze auteur?
Lawtoo’s boek grijpt aan omdat het een interessante theorie biedt om over kopieergedrag in de hedendaagse samenleving na te denken. Daarnaast is het ontzettend sterk onderbouwd en heeft het interessante verwijzingen naar andere filosofische standpunten. Lawtoo gaat in gesprek met denkers als Derrida, Nietzsche, René Girard, en Hannah Arendt. Het boek voedt de nieuwsgierigheid en moedigt aan tot verdere verdieping in het onderwerp!

Wat is je favoriete passage/hoofdstuk uit het boek en waarom?
‘[De mens] raakt gemakkelijk bezeten van anderen: beïnvloedt door massa’s, gemanipuleerd door leiders en inmiddels ook onteigend door allerlei sociale media, wordt homo mimeticus, eenmaal opgenomen in dergelijke spiralen, anders en een ander.’ (p. 19)

Dit citaat laat kernachtig Lawtoo’s punt zien: in een tijd waarin kopieergedrag, door middel van technologie en sociale media, makkelijker en massaler optreedt, is (filosofische) reflectie op dit fenomeen broodnodig.

Welk(e) gelijksoortig(e) boek(en) zou je aanbevelen?
In het eerder verschenen (Nieuw) Facisme: besmetting, gemeenschap, mythe (ook uitgegeven bij Noordboek in 2024), heeft Lawtoo de mimetische theorie toegepast op de opkomst van fascisme, het populisme en de politieke manipulatie in de media. In dit werk gaat Lawtoo (onder andere) in op de identificatie van de massa met een sterke leider, en de manipulatie van de massa door een leider. Lawtoo gaat in op de opkomst van Trump en de rol van de media in de VS, alsook moderne politieke mythes, en het probleem van kopieergedrag in het politieke debat.

Boekenlijst:
Homo mimeticus. Een geschiedenis van ons kopieergedrag | Nidesh Lawtoo | ISBN 9789464712360 | 544 pagina’s | Paperback | Nederlands | bestel hier
[Nieuw] fascisme. Besmetting, gemeenschap, mythe | Nidesh Lawtoo | ISBN 9789464710991 | 280 pagina’s | Paperback | Nederlands | bestel hier