Bezield onderwijs
€ 19,90
In het onderwijs worden leerlingen en studenten toegerust om als burgers volwaardig hun plek in de samenleving in te nemen. Goed burgerschap is niet alleen een kwestie van wetskennis en fatsoen. Het gaat ook om jouw mens- en wereldbeeld. Om levensbeschouwing dus. Levensbeschouwing en burgerschap zijn onlosmakelijk verbonden.
Pedagogen Gerdien Bertram-Troost en Siebren Miedema bespreken wat dit voor het onderwijs betekent. Dit doen zij aan de hand van thema’s als diversiteit en inclusiviteit, de plek van religie in onderwijs en de reikwijdte van de onderwijsvrijheid. Ook komt weerbaarheid en de zorg voor de ziel van leerlingen, studenten en leerkrachten ter sprake. Want zonder bezieling gaat het niet in onderwijs.
Gerdien Bertram-Troost (1979) studeerde Onderwijs- en Ontwikkelingspsychologie aan de Rijksuniversiteit Leiden. Na deze studie volgde een promotieonderzoek aan de Vrije Universiteit Amsterdam naar levensbeschouwelijke identiteitsontwikkeling van jongeren en de rol van voortgezet onderwijs. Vervolgens was zij als post-doc onderzoeker betrokken bij een grootschalig Europees project naar religie in onderwijs. Momenteel is zij als hoogleraar Onderwijs in levensbeschouwelijk en pedagogisch perspectief verbonden aan de Faculteit Religie en Theologie van de Vrije Universiteit Amsterdam. Vanuit die functie doceert zij ook aan de Faculteit Gedrags- en Bewegingswetenschappen en is betrokken bij de educatieve master Docent godsdienst/levensbeschouwing.
Siebren Miedema (1949) studeerde Wijsgerige en Historische Pedagogiek, Wetenschapsfilosofie, Godsdienstfilosofie en Wijsgerige Ethiek aan de Rijksuniversiteit Groningen en promoveerde aan de Rijksuniversiteit Leiden. Hij was werkzaam in het voortgezet onderwijs, het hoger beroepsonderwijs, en aan een drietal Nederlandse universiteiten. Momenteel is hij als emeritus hoogleraar Algemene Pedagogiek verbonden aan de Faculteit Gedrags- en Bewegingswetenschappen, en als emeritus hoogleraar Godsdienstpedagogiek aan de Faculteit Religie en Theologie van de Vrije Universiteit Amsterdam.
Gerelateerde boeken
-
Het Lam Gods
Het Lam Gods van Jan en Hubrecht van Eyck is een uitzonderlijk meesterwerk, een van de invloedrijkste schilderijen ooit gemaakt. Peter Schmidt schetst de historische achtergrond, het ontstaan en de lotgevallen van het altaarretabel. Hij leidt de lezer binnen in de complexe verhouding tussen beeld en interpretatie. De iconografische rijkdom van Het Lam Gods is niet gemakkelijk te doorgronden. De auteur gidst ons langs de vierentwintig panelen van het veelluik, waarbij de bijbel en de geschriften van de kerkvaders gebruikt worden als sleutels.
Peter Schmidt is titulair-kanunnik van de Sint-Baafskathedraal, doctor in de theologie en vermaard exegeet. Hij is lid van de European Academy of Sciences and Arts in Wenen.
-
Heliand
De Heliand is een Oudsaksisch epos in stafrijm dat in 71 hoofdstukken over het leven van Jezus Christus vertelt, vanaf zijn geboorte tot en met zijn hemelvaart. De auteur heeft van de vier evangeliën een lopend verhaal gemaakt (een evangelieharmonie) en daarbij zijn eigen accenten gelegd door aanpassingen te maken en aanvullingen te geven. Daarmee ontstond een bijzonder kunstwerk. De Heliand volgt de inhoud van de vier evangeliën, maar de gebeurtenissen spelen zich af binnen de cultuur waarin de Saksen rond 800 leefden. Daarin was het paard een edel dier. De engelen verkondigen de geboorte van Jezus dan ook niet aan schaapherders, maar aan mannen die op de paarden passen. Ook wordt Jezus voorgesteld als een leenheer, die met zijn vazallen (de leerlingen) rondtrekt. Veel nadruk ligt dan ook op de grote trouw die de vazal aan zijn leenheer moet betonen.
Meer wezenlijk is evenwel de blijde boodschap die de auteur wil brengen. De Heliand (‘helende, genezende’) geneest mensen van de meest ernstige ziektes, maar tegelijk is Hij een verlosser: wie zijn woorden doet, zal na het verlaten van deze middelgaard opstijgen naar de hemelse weide.
De Heliand wordt internationaal beschouwd als een hoogstaand kunstwerk. Het verscheen in 1830 voor het eerst in druk. Er volgden veel uitgebreide wetenschappelijk studies van dit werk. Ook werd het vertaald in het Duits, Engels, Frans, Deens en het Nederlands. In 2012 volgden vertalingen in het Achterhoeks, Gronings, Twents en Münsterlands. In 2022 verschenen geannoteerde vertalingen in het Sallands en het Stellingwerfs.
Dit boek is de tweede, uitvoerig geannoteerde vertaling in het Nederlands die, net als de Sallandse en Stellingwerver vertalingen, zo dicht mogelijk bij de Oudsaksische grondtekst blijft. Ook dit werk bevat een uitgebreid deel waarin de Heliand in zijn context wordt besproken.
-
Exodus
De impact van een bijbelse migratie
Migraties en deportaties tekenen de geschiedenis van de mensheid. De bijbelse uittocht van het volk Israël uit de slavernij van Egypte naar het Beloofde Land is hiervan een iconisch voorbeeld.
Intrigerend is de vraag naar de historische kern van het Exodusverhaal. Waren er inderdaad Israëlieten aanwezig in Egypte tijdens de faraonische periode? Is er een wetenschappelijke verklaring voor de bijbelse plagen? Wanneer vond de Exodus precies plaats? En hoe zit het met de doortocht door de Rode Zee en de militaire verovering van Kanaän door de Israëlieten? De Exodus inspireerde door de eeuwen heen vele westerse kunstenaars. Hun werk bepaalde in grote mate onze beeldvorming van de diverse verhaalelementen.
Marleen Reynders maakt een duidelijk onderscheid tussen het historische bronnenmateriaal en de theologische betekenis ervan. Zij laat zien dat dit bijbels bevrijdingsepos is bedoeld om de grootsheid van Jahweh en de unieke alliantie tussen deze god en zijn volk te onderstrepen en dat het de kern van het Joodse geloof vormt.
Marleen Reynders is egyptoloog en musicoloog. Ze geeft lezingen en gastcolleges in binnen- en buitenland, begeleidt cultuurreizen en is auteur van verschillende boeken over het oude Egypte. -