Dagboek van de popmuziek

Mariska Veres, zangeres van Shocking Blue. Een schitterende verschijning die, in de vorige eeuw, menig jongens- en mannenhart op hol deed slaan. Zwoel en uitdagend. Gezegend met een prachtige stem. Dat is de eendimensionale buitenkant die we kennen. Van binnen was Mariska Veres echter een onschuldig meisje dat het liefst bij haar ouders op de bank kroop met een kop thee. Aan wie de aandacht voor haar en de band voor een flink deel voorbijging en die weinig moest hebben van de bijvangst van de rock ‘n’ roll: de seks, de drugs en de alcohol.
In ‘And Venus was her name’ laat schrijver Leo Oldenburger zien hoe Mariska Veres als zangeres van Shocking Blue de hele wereld veroverde en meerdere malen de aardkloot rondvloog om op te treden en successen te vieren.

Naast de successen die Mariska Veres en Shocking Blue boekten, bleken zij tevens voor velen een inspiratiebron. Voor de wereldvermaarde band Nirvana bijvoorbeeld, wiens allereerste single ‘Love Buzz’ een nummer van Shocking Blue is. Een nummer dat zij live vaker speelden dan hun eigen grote doorbraakhit ‘Smells Like Teen Spirit.’ Het zegt iets over de internationale invloed van Shocking Blue.

Ook Mariska Veres zelf blijkt een inspiratie voor velen. Toen zij eind jaren 60 gevraagd werd voor Shocking Blue was het allesbehalve gemeengoed dat een vrouw de vocalen verzorgde bij pop-, beat- of rockgroepen. Veres’ positie zorgde voor navolging en emancipatie op het podium en in geluidsstudio’s. In dit boek komen diverse zangeressen aan het woord die hun bewondering voor Mariska Veres uit de doeken doen. Mariska Veres is een té belangrijk onderdeel van de Nederlandse pophistorie. Een geschiedenis waar zij dient te worden opgenomen in de eregalerij.

Mariska Veres zou op 1 oktober 2022 75 jaar zijn geworden, ware het niet dat ze in 2006 is gestorven aan de gevolgen van galblaaskanker. Maar wie was deze vrouw? Wie was ze écht. Dit is het verhaal van een goddess in a mountain top. De allereerste zanggodin van Nederland.

Leo Oldenburger (1965) is bekend als sportcommentator en -presentator op TV. Daarnaast schreef hij een zevental boeken over sport. Zijn liefde voor muziek is echter minstens zo groot. Van jongs af aan speelde hij in bands en momenteel is hij discjockey bij Radio Veronica. Na enkele verhalen die werden gepubliceerd door vooraanstaande muziekbladen, is ‘And Venus was her name’ zijn eerste boek over muziek.

Met de doorbraak van Spotify en het gebruik van rocksongs in commercials en Netflix-series staat de geschiedenis van de popmuziek volop in de belangstelling – óók de bombastische en ondansbare progrock van de jaren 1970.

Fred de Vries en Siebe Thissen waren jonge muziekliefhebbers in de jaren 1970. Het was de tijd waarin popmuziek zichzelf serieus begon te nemen, een kunstvorm werd. Musici koketteerden met filosofen, schrijvers, kunstenaars en goeroes. Ze verzonnen groteske namen voor hun bands, maakten artistieke klaphoezen en lapten alle conventies aan hun laars. Grenzen werden opgezocht en overschreden. Experimenteren was het parool. Virtuositeit een voorwaarde. En als je geen noten kon lezen of een gitaarsolo van dertien minuten kon spelen, dan was een dosis ongebreideld enthousiasme mooi meegenomen. Met of zonder drugs.

Ook jonge platenkopers en concertbezoekers werden meegesleept in dat uitdijende universum. Ze maakten kennis met nieuwe ideeën, beelden, boeken, kunstwerken en vooral die weergaloze muziek die nooit eerder was gehoord. Aan de hand van achtentwintig platen die een belangrijke rol in hun jeugd hebben gespeeld, brengen de auteurs een intrigerend landschap in kaart: radioshows en televisieprogramma’s, kantines en schoolpleinen, jongerencentra en platenwinkels, tijdschriften en platenhoezen creëerden een pre-digitaal informatieplatform voor nerds en muziekgeeks. Dat platform kreeg vorm in de stad én in de provincie, zoals de auteurs aan de hand van jeugdherinneringen laten zien.

De lezer krijgt een caleidoscopisch beeld van een interessante, maar nog weinig gedocumenteerde periode uit de popgeschiedenis: de jaren 1970, waarin niet alleen de Angelsaksische wereld maar ook het Europese continent een hoofdrol opeiste. Uiteraard, iconen als Yes, Pink Floyd, King Crimson en Genesis passeren de revue. Maar er is ook aandacht voor Nederlandse, Duitse, Franse, Italiaanse en Zuid-Afrikaanse muziek. Tevens rekenen de auteurs af met de mythe dat punk een einde maakte aan progressieve rock. Het genre blijkt vitaal, innovatief en neemt steeds weer nieuwe gedaantes aan – van avantprog tot postrock, van postpunk tot neoprog. Ten slotte is er aandacht voor zwarte rockbands en voor vrouwen in dit door mannen gedomineerde popdomein.