Opstand en ondergang van de veenarbeiders in Zuidoost-Drenthe

1860 - 1921
J.E. Kalter

 39,95

In 1921 stond Zuidoost-Drenthe letterlijk en figuurlijk in brand. De dramatische gebeurtenissen van dat jaar, de aanloop en de onderliggende oorzaken worden in Opstand en ondergang van de veenarbeiders in Zuidoost-Drenthe 1860-1921 op indringende wijze beschreven.

Turfwinning was decennialang de belangrijkste bedrijfstak in Zuidoost-Drenthe. Toen in 1921 de turfwinning in het gebied instortte ontstond een sociale ramp: werkloosheid, armoede en honger. De veenarbeiders kwamen hiertegen massaal in opstand.

Deze crisis kwam echter niet uit de lucht vallen. Al vijftig jaar eerder waren er tekenen dat de turfwinning zijn langste tijd gehad had, doordat turf steeds meer door steenkool werd vervangen. De teruglopende rentabiliteit werd op de veenarbeiders afgewenteld, onder meer door het verlagen van hun lonen. In dezelfde periode kreeg het socialisme voet aan de grond en werden er vakbonden opgericht. Deze ontwikkelingen zetten de arbeidsverhoudingen verder op scherp. Juist in deze periode raakten in andere gebieden de turfvoorraden uitgeput en verschoof de turfwinning naar Zuidoost-Drenthe. Gesteund door hun vakbonden kwamen de veenarbeiders in opstand. Maar ook binnen de vakbewegingen was rivaliteit. Anders dan in de rest van Nederland speelde in Zuidoost-Drenthe binnen de vakbewegingen vooral de botsing tussen de revolutionaire socialisten en sociaaldemocraten. Het overgeleverde beeld van arme, ongeschoolde en opstandige veenarbeiders is sterk bepaald door deze laatste fase van de vervening.

Dit boek beschrijft de sociale en economische aspecten van de veenwinning, de opkomst en rivaliteit binnen de vakbewegingen en de aanloop naar de massale arbeidersopstand van 1921 in Zuidoost-Drenthe.

Verschijningsvorm:
Hardcover
Taal:
Nederlands
Uitgeverij:
Uitgeverij Koninklijke Van Gorcum BV
Aantal pagina's:
320
Druk:
1
Uitgiftedatum:
07-06-2021
Gewicht:
1290 gram
Afmeting:
278x214x23 mm
ISBN:
9789023258162

Gerelateerde boeken

  • Bij leven en welzijn

    Bij leven en welzijn

    150 jaar Joodse familiegeschiedenis, in gesprekken tussen heden en verleden
    Frank Vermeer
     25,00

    Bij leven en welzijn

    Frank Vermeer neemt de lezer mee naar de wereld van zijn voorouders. Zo voert hij in het Alsterpavillon en op de Joodse begraafplaats Ohlsdorf in Hamburg gesprekken met zijn overgrootvader Abraham Salomon Levy. In zijn eigen tuin in Winsum spreekt hij met zijn overgrootmoeder Rosalie Vos-Boasson. Oudoom Louis Levy overwint zijn schroom en verhaalt over zijn ontwikkeling als homoseksuele man.
    Zij vertellen over hun levens in de negentiende eeuw en de eerste decennia van de twintigste eeuw in de Joodse gemeenschappen in Hamburg, Middelburg en Assen. Levens, gekenmerkt door welzijn, hoop, assimilatie en emancipatie. Nu en dan steekt fel antisemitisme de kop op.
    Als Hitler aan de macht komt zijn de jaren van ‘leven en welzijn’ ten einde. Grootvader Isidor Vos, grossier in Assen en jarenlang politiek actief, vertelt over de dreigende jaren dertig en de smartelijke oorlogsjaren die eindigen in Sobibor.

    Jan Vermeer en Rosalie Vos, de ouders van de auteur, vormen een ‘privilegierte Mischehe’: een ‘bevoorrecht gemengd huwelijk’ waarvan de Joodse partner niet gedeporteerd zou worden. De kans op lijfsbehoud is nog groter als het echtpaar een kind heeft. In 1943 wordt hun dochter geboren, die echter kort daarop al overlijdt. Wat nu? De dramatische gebeurtenissen volgen elkaar snel op.

    Na de oorlog breekt een nieuwe tijd aan van leven en welzijn. Maar ook ontbrandt ‘De strijd om het Joodsche kind’.
    Na rechtsherstel komt de familie weer in het bezit van het geconfisqueerde huis van grootvader Isidor Vos. De auteur vertelt over zijn recente ontmoeting met de kinderen van de ‘foute’ Nederlandse vrouw die in de oorlog dat huis van de Duitsers kocht.

    ‘Bij leven en welzijn’ is een indrukwekkende en met vlagen lichtvoetige familiegeschiedenis. Het is een gewaagd mengsel van authentieke stukken en nauwkeurige historische reconstructie, aangevuld met literaire fictie, alles geplaatst tegen de achtergrond van het begrip menselijke waardigheid. Doordat hij de historische feiten verweeft met fictieve gesprekken met zijn voorouders, brengt Frank Vermeer de Joodse geschiedenis van zijn familie weer tot leven.

    Frank Vermeer (1949) was advocaat in Groningen en docent bestuursrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen. Daar promoveerde hij in 2010 op een bestuursrechtelijke onderwerp. Van jongs af aan heeft hij zich betrokken gevoeld bij de (oorlogs)geschiedenis van zijn Joodse familie. Van 2016 tot 2023 was hij voorzitter van het Oorlogs- en Verzetscentrum Groningen en sinds 2016 is hij voorzitter van de stichting Behoud Synagoge Winsum.

     25,00
  • De Hondsrug

    De Hondsrug

    Een machtig gebied
    Bertus Boivin, Karin Broekhuijsen
     25,00

    De Hondsrug

    De Hondsrug trekt een zeventig kilometer lange kaarsrechte lijn door het landschap van Noord-Nederland. Zo’n 150.000 jaar geleden maakten ijs, water en wind hier een landschap dat uniek is in Europa.
    Dit boek nodigt je uit om kennis te maken met de Hondsrug en om de schoonheid van dit bijzondere stukje Nederland te ontdekken. Het vertelt een verhaal dat in de ijstijden begon en laat zien hoe de effecten van de natuurkrachten van weleer in het landschap zichtbaar zijn gebleven. Het feit dat de ontstaansgeschiedenis van het Hondsruggebied nog steeds zo duidelijk zichtbaar is, heeft ervoor gezorgd dat het gebied sinds 2015 het predicaat UNESCO Global Geopark mag voeren.

    De Hondsrug is een van de oudst bewoonde gebieden van Nederland. Al duizenden jaren wonen en werken hier mensen. Dit boek neemt je mee naar de plekken waar ooit de eerste mensen zwierven. Het vertelt het verhaal van de hunebedbouwers, die ons de oudste monumenten schonken. De foto’s tonen de schoonheid van een eeuwenoud cultuurlandschap met zijn prachtige boerderijen en dorpen. De beelden laten je de stilte van de natuur voelen.
    Dit boek brengt je naar plekken op de Hondsrug waar je anders nooit zou komen. Een machtig gebied om nooit te vergeten en om steeds weer naar terug te keren.

    Der Hondsrug zieht einen 70 km langen, geraden Strich durch den Nordosten der Niederlande. Eis, Wasser und Wind formten 150.000 Jahre eine Landschaft, die in Europa einzigartig ist.
    Dieser Bildband lädt Sie ein, den Hondsrug näher kennenzulernen und die Schönheit dieses besonderen Naturraums zu entdecken. Es erzählt eine abwechslungsreiche Geschichte, die in den Eiszeiten begann. Die Auswirkungen sind bis heute in der Landschaft sichtbar und bescherten dem Hondsruggebiet den Status UNESCO Global Geopark (2015).

    Der Hondsrug ist einer der ältesten bewohnten Landstriche der Niederlande. Seit Tausenden Jahren siedeln hier Menschen. Dieses Buch führt Sie an die Orte, durch die einst die ersten Menschen zogen, und es erzählt die Geschichte der Großsteingraberbauer, die uns die ältesten Bodendenkmäler hinterließen. Die Fotos zeigen die Schönheit einer jahrhundertealten Kulturlandschaft mit ihren malerischen Höfen und Dörfern. Die Bilder lassen Sie die Stille der Natur spüren.
    Mit diesem Buch bringen wir Sie an Orte, die sonst unentdeckt blieben. Ein eindrucksvolles Gebiet, das man nicht vergisst und das einen immer wieder in den Bann zieht.

    The Hondsrug draws a 70-kilometre perfectly straight line through the landscape of the Northern Netherlands. For some 150,000 years ice, water and wind have created a landscape here that is unique in Europe.
    This book invites you to get acquainted with the Hondsrug and to discover the beauty of this special part of the Netherlands. It tells a story that began in the ice ages and it shows how the forces of nature from back then have remained visible in the landscape, which earned the region its status of UNESCO Global Geopark (2015).

    The Hondsrug is one of the oldest inhabited regions in the Netherlands. People have lived and worked here for thousands of years. This book takes you to the places where the first humans once roamed. It tells the story of the dolmen builders who gave us our oldest monuments. The photographs show the beauty of an ancient cultural landscape with its wonderful farms and villages. The images make you experience the silence of nature.
    This book takes you to places on the Hondsrug where you would never go otherwise. A powerful area to always remember, and to return to again and again.

     25,00
  • The Colonies of Benevolence

    The Colonies of Benevolence

    An exceptional experiment
    Fleur Albers, Kathleen de Clercq, Marcel-Armand van Nieuwpoort, Marja van den Broek
     7,90

    The Colonies of Benevolence

    The Colonies of Benevolence are seven impressive cultural landscapes in The Netherlands and Belgium. They tell a story that started 200 years ago. It is a story of the greatest ambitions: eliminating poverty, creating a better life for people, cultivating poor soil… The scale on which this took place was unique.
    Two centuries later, the Colonies are embarking on a new future. They are globally unique as testimonies of an Enlightened, utopian experiment and of what followed afterwards.
    Learn about the Colonies and their fascinating story. A story of people.

     7,90
  • Van top tot teen Molukker

    Van top tot teen Molukker

    Vijf generaties in Assen
    Djodjie CA Rinsampessy, Guido Abuys
     27,50

    Van top tot teen Molukker

    Winnaar DHV-prijs 2022

    De Molukse gemeenschap heeft in de 71 jaar in Nederland zijn voetafdruk achtergelaten. Weinigen zijn zich echter bewust van deze geschiedenis en de achtergrond en het heden van de Molukse gemeenschap in Nederland. Hun verhaal is meer dan een gijzeling van een gebouw of een kaping van een trein.

    In ‘Van Top tot Teen Molukker’ wordt teruggekeken op 71 jaar Molukse gemeenschap in Drenthe en Assen. Hoe ervoeren de Molukkers de reis naar Nederland en het verblijf in Schattenberg? Hoe verliep vervolgens de (gedwongen) verhuizing naar de Molukse wijken in Assen? Wat was de rol van de landelijke en de gemeentelijke politiek? Waarom verliep de huisvesting van de Molukse gemeenschap in verschillende fasen, wat uiteindelijk leidde tot drie verschillende wijken? En welke rol speelde de strijd voor de vrije Molukken?

    ‘Van Top tot Teen Molukker’ vertelt het verhaal van de ontmoeting en confrontatie met de Nederlandse cultuur aan de hand van twaalf interviews met Molukkers uit de eerste, tweede, derde, vierde en vijfde generatie. Ook worden drie Nederlanders geïnterviewd die veel contacten hebben met Molukkers, privé en professioneel.

    Djodjie CA Rinsampessy kijkt met de geïnterviewden terug op hun geschiedenis en hoe zij deze hebben ervaren. Guido Abuys beschrijft in een historisch overzicht de komst van de Molukkers en het ontstaan van de wijken.
    Het verhaal van de eerste generatie, waarvan er nog slechts enkelen in leven zijn, krijgt een speciaal kader als het wordt afgezet tegen dat van de volgende generaties. De eerste generatie vertelt over haar herinneringen aan de reis naar Nederland, waarbij de tweede generatie soms ook nog iets kan vertellen over het wonen in Schattenberg en de overgang naar de Molukse wijken in Assen. De latere generaties komen aan het woord over hun jeugd, in hoeverre zij zich nog verbonden voelen met het moederland, en waar zij hun toekomst zien.

    Van Top tot Teen Molukker is het zesde deel in de Nieuwe Asser Historische Reeks.

     27,50