Vergeten ijzer
€ 24,90Jan Willem van Vliet fotografeerde vervallen fabrieken en machines die ooit de sociaaleconomische ruggengraat van Groningen vormden. De foto’s herinneren aan de oude glorietijd van de scheepvaart- en steenbakindustrie, de strokartonfabrieken en kalkovens. Een aantal panden, zoals de Glasfabriek in Groningen en de Philips beeldbuizenfabriek in Stadskanaal, is inmiddels voorgoed verloren. Maar dankzij de iconische foto’s van Van Vliet toch niet helemaal.
Alle foto’s zijn verrijkt met verhalen en portretten van ooggetuigen: Frank von Hebel sprak met de arbeiders die de stenen stapelden, klinknagels in scheepswanden drilden en vertrouwd waren met de fluit die aankondigde dat het schafttijd was.
Vergeten IJzer is een eerbetoon aan het oud industrieel erfgoed van Groningen en een pleidooi voor het hergebruik ervan.
Jan Willem van Vliet (1959) is sinds 1981 werkzaam als zelfstandig fotograaf in Noord-Nederland. Zijn hart ligt bij de (regionale) journalistiek.
Frank von Hebel (1974) werkt als journalist voor het Dagblad van het Noorden. Daarnaast is hij auteur van een breed scala aan boeken, zowel fictie als non-fictie.
In ekstremist út Westergeast
€ 19,90In Westergeastmer dy’t fûl nasjonaal-sosjalist wurdt. En allike fûl Frysk nasjonalist. Dy’t alhiel yn de ban is fan it Oera Linda Boek. En ek fan hinnen. En boppedat, wol it meast bjusterbaarlik, fan wite wiven. Wat foar man wie
dat wol?Yn dizze biografy jout Oebele Vries in byld fan Jan Bartele Vries út Westergeast en fan de ûntjouwing fan syn tinken. It is de beskriuwing fan in tige fleurich en tagelyk djip tragysk man.
Oebele Vries is histoarikus. Hy is yn ’e fierte famylje fan Jan Bartele Vries en komt boppedat ek út Westergeast.
De toekomst is er al
€ 17,90Hoe gaat het met Fryslân? Is er wel of geen krimp, bestaat die Friese paradox eigenlijk wel en is de mienskip opener aan het worden? Hoe treden de Friezen de toekomst tegemoet en durven zij keuzes te maken voor een houdbare toekomst?
Als directeur van het Fries Sociaal Planbureau (FSP) geeft Ingrid van de Vegte diep inzicht in de sociaal economische ontwikkelingen in Fryslân. Met de scherpe blik van een buitenstaander (maar inmiddels bijzonder verknocht aan Fryslân) beschouwt Ingrid van de Vegte de grote veranderingen die de afgelopen jaren hebben plaatsgevonden. ‘De toekomst is er al’, stelt Van de Vegte ‘en we kunnen die maar beter zelf vormgeven. Daarvoor zijn kansen genoeg.’
Sis my wa’t ik bin
€ 7,90It is 1956, nei de simmerfakânsje. Loek sit yn de twadde klasse fan de ULO. In nije learaar lêst alle nammen fan de learlingen op, behalve Loek sines. Hy lêst ek in namme op dy’t gjinien wat seit. Mar wa’t dat is, wit er net. De learaar tinkt dat Loek him foar de gek hâldt en sleept him mei nei de direkteur. Dy stjoert Loek nei hûs mei it boadskip dat it tiid wurdt dat syn heit en mem alles fertelle.
Noch hieltyd hat er gjin idee. Syn mem jout him in deiboekje dat se byholden hat. It begjint yn 1944, as it oarloch is. Foar Loek begjint de syktocht nei wa oft hy no eins is.Troch hiel Europa lizze stroffelstiennen (struikelstenen of, de oarspronklike namme, Stolpersteine). Al dy stiennen meiinoar binne ien grut monumint foar de slachtoffers fan de Twadde Wrâldoarloch: de Joaden, Roma en Sinti, homo’s, handikapten en Jehova’s tsjûgen. Dy stiennen lizze foar de huzen fan minsken dy’t yn ‘e oarloch út harren huzen helle binne, nei kampen brocht en fermoarde. Foar de âlden fan Louis lizze twa stiennen foar it hûs dêr’t se eartiids wennen en dêr’t se weihelle waarden.
Soa het ut weest
€ 19,90Leeuwarden heeft een historische stadskern om zuinig op te zijn. In de eerste naoorlogse jaren leefde dat besef nog niet zo: het motto was ‘bouwen, bouwen, bouwen’ om de woningnood te lenigen. Vervolgens werd de auto als heilige koe omarmd en dreigden grachten gedempt en terpen geslecht te worden: rijden, rijden, rijden… Tot de babyboomers in opstand kwamen: niet alles hoeft plat.
Babyboomer en oud-redacteur van de Leeuwarder Courant Pieter de Groot (1946) besloot in 1997 deze en andere gebeurtenissen uit het stadsverleden in herinnering te roepen in de zaterdagkrant, met als kapstok vaak een actueel onderwerp. Van de inmiddels meer dan duizend columns liet hij er voor zijn 75ste verjaardag 75 uitzoeken. Na ruim 25 jaar blijkt niets zo vluchtig als de actualiteit en niets zo moeilijk als het voorspellen van de toekomst.Exit Fryslân
€ 27,50In de afgelopen tweeëneenhalve eeuw vond Friesland zichzelf uit als de meest eigenzinnige provincie van Nederland. Met een eigen taal, een langere geschiedenis dan die van Nederland zelf en bewoond door een vrijheidslievend volk dat zich voortdurend aan vreemde dwang ontworstelde. Hoe vergaat het die cultuur in onze tijd van globalisering en van globale crises? Welke kansen heeft ze nog, welke hoop kan ze nog bieden? En wat kan in een periode van groeiende wereldgelijkvormigheid überhaupt de betekenis van een plaats – een eigen plek – nog zijn? De essays en artikelen in dit boek vormen een zoektocht naar een antwoord.
Goffe Jensma (1956) is emeritus hoogleraar Friese taal- en letterkunde aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Der dy namma fan heten is
€ 22,50Yn Fryslân tilt it op fan doarpen, en der binne ek noch alve stêden. Efter de namme fan elk fan dy delsettingen sit in ferhaal. Wêrom hawwe de minsken harren wenplak neamd sa’t it hyt? Hoe kamen de minsken op de plaknamme ‘Wyldinghen’ en wat is de doarpsnamme no? In hiel soad plaknammen binne foar it earst oerlevere yn it twadde part fan de midsiuwen, mar der is net by skreaun wat de eftergrûn fan dy nammen is. Mei kennis fan it Frysk en oare talen kin fan gâns fan dy nammen dochs hiel wat fan it komôf sein wurde. Yn dit boek wurde yn goed fjouwerhûndert koarte haadstikjes de nammen fan alle offisjele Fryske delsettingen beskreaun.
Pieter Duijff is al mear as trije desennia oan de Fryske Akademy ferbûn. Hy hat dêr al dy tiid warber west op it mêd fan Fryske wurdboeken en wurdlisten. Boppedat hat er bygelyks skreaun oer taalfariaasje yn Fryslân, yn it bysûnder oer it Stedfrysk.
Ruiter voor de republiek
Ignatius van Kingma een Friese kolonel in het rampjaar 16722022-12-09€ 24,50Ruiter voor de republiek
€ 24,50De Friese kolonel Ignatius van Kingma (1621-1700) was cavalerist in het leger van stadhouder Willem III. In het rampjaar
1672 vielen meerdere landen de Republiek binnen, zodat ook Van Kingma aan meerdere fronten actief was. Bij Muiden vocht hij tegen het leger van de Franse koning Lodewijk XIV en in Friesland stond hij tegenover de Duitse oorlogsbisschop Bommen Berend.
In deze biografie reconstrueert Joost Kingma het leven en de oorlogshandelingen van de kolonel. Zijn boek voert langs het leven van de Friese landadel, naar de net opgerichte universiteit van Utrecht tot aan de slagvelden van een van de beroemdste oorlogen uit de Nederlandse geschiedenis.Joost Kingma (1950) schreef onder meer de succesvolle boeken De magie van het jaren ’30 huis en Tussen ideaal en kapitaal, de historie van Bouwfonds tussen 1946 en 2006. Hij is planoloog en publicist en was onder meer lid van de directie van Bouwfonds. Het levensverhaal van Ignatius van Kingma is gebaseerd op langjarig onderzoek naar zijn familiewortels.
De rebel
€ 16,90Andreas Pum hat oan de ein fan de oarloch net folle oer. Hy hat noch ien skonk, in fergunning foar in draaioargel en in medalje op it boarst. Mar hy hat ek syn leauwe: yn minsken, yn alles dat boppe him stiet, yn it regear, yn God. Lykwols sil er dat geandewei allegear noch kwytreitsje, sadat er úteinlik net iens mear nei de himel ta wol.
Joseph Roth (1894-1939) skreau omtrint hûndert jier lyn dizze ynkringende roman oer in inerlike en uterlike omkear. Ek mei dit wurk lit Roth sjen dat er in skerp waarnimmer is fan persoanlike en maatskiplike ûntjouwingen dy’t fan alle tiden binne.
Covidwiksel
€ 17,90Covid kin in oar minske fan ien meitsje. It oerkomt Jan de Vries (06-06-1952, Dinnestrjitte 53b, Ljouwert) as er op deselde dei yn Medysk Sintrum Ljouwert opnommen wurdt as Jan de Vries (06-06-1952, Ingelskestrjitte 28, Ljouwert). Fiif wike letter, as de dokters him better ferklearje en mei in taksy nei hûs stjoere, stapt er in oar libben yn.
Men hearde wolris oer lytse poppen dy’t op de kreamôfdieling fan in sikehûs ferwiksele waarden en mei de ferkearde heit en mem nei hûs stjoerd waarden. Dat der soms ek âlde mantsjes – ûnder dy kategory foel er sa njonkelytsen – ferwiksele en nei in ferkeard hûs stjoerd waarden, wie nij foar him.De fjildferhalen
€ 19,90Rink van der Velde fielde him nearne sa goed thús as yn fjild en bosk. As jonge strúnde er om yn ’e bosken fan Beetstersweach en learde er de natuer troch skerp observearjen fan tichtby kennen. Fiskje en jeie wie syn lust en syn libben.
En harkje nei de ferhalen fan manlju dy’t de tiid noch meimakke hiene, dat minsken libje moasten fan fiskerij, mollefangen en de jacht op murden.
De fjildferhalen fan Rink van der Velde binne prachtich skreaun en steane fol mei sekuere observaasjes fan it hâlden en dragen fan minske en bist yn it iepen fjild.De fjildferhalen is in werútjefte fan de ferhalebondel fan Rink van der Velde (1932-2001), ien fan de populêrste skriuwers dy’t Fryslân kend hat.
It smelle ûngelok
€ 12,50Smelle ûngelokken, se komme jin alle dagen oer. Gjin stof foar grutte literatuer, soe men sizze. Te sleau en te pynlik om oer te praten. In taboe dêr’t dizze bondel lang om let mei ôfweeft. Bremer en Hoekstra ha de klassike balladefoarm foar kar nommen om de universelens fan dit tema en syn yngreven belang foar it minskene bestean klear yn ’t ljocht te setten. Sa nimme se de lêzer mei fan foar de widze oant oer it grêf.
Harke Bremer (1955) en Jarich Hoekstra (1956) skriuwe sûnt har studintejierren tegearre. Fan harren ferskynde earder it satiryske heldedicht Leffert.
De oarloch fan Jan Snip
€ 9,90Yn De oarloch fan Jan Snip fertelt Ferdinand de Jong it ferhaal fan syn pake Jan, beppe Saakje en harren húshâlding. Yn de Twadde Wrâldoarloch bebuorkje sy achter yn it lân in komelkersspultsje, oan de igge fan it Nannewiid by de doarpen Sint Jânsgea en Rotsterhaule. Yn de rin fan de oarloch bedarret Jan stadichwei djipper yn it ferset, mei alle gefaar dat soks mei him meibringt.
In portret fan in eigensinnich man, in hurde wurker dy’t die wat er tocht dat dien wurde moast.Ferdinand de Jong (1969) is berne yn Oranjewâld en grutbrocht op in buorkerij mei Frysk reabûnt fee. Hy debutearre yn 2010 mei Guozzeflecht en hat sûnt dy tiid sân romans skreaun. Foar It dak fan de wrâld krige er yn 2012 de Rink van der Veldepriis.