Waarom de tijd (niet) stroomt
€ 22,90
Sterrenkundige en zenleraar Jos Stollman gaat langs verschillende wegen op zoek naar de essentie van het verschijnsel tijd.
Hij start met het natuurkundige perspectief: tijdruimte in de relativiteitstheorie, tijd op grote schaal in de kosmologie en op kleine schaal in de kwantumtheorie, de pijl van de tijd in de statistische fysica. In de natuurkunde wordt onze intuïtie van tijd ondergraven. Vervolgens neemt Stollman ons mee naar de neuropsychologie, waarin met name de rol van het geheugen bij het ervaren van het stromen van de tijd centraal staat. Dan volgt de stap van weten naar denken en komen de belangrijkste filosofische inzichten over tijd aan de orde. Tot slot verschuift de aandacht naar het domein van de spiritualiteit, waar het denken terugtreedt en ruimte maakt voor nóg een nieuw perspectief op tijd.
De verschillende benaderingen vullen elkaar aan en ontmoeten elkaar in ons bewustzijn. Wie tijd beter begrijpt, komt daardoor ook tot nieuwe, verrassende inzichten in het eigen bewustzijn.
‘Ik ben onder de indruk van de grote eruditie van de schrijver en zijn grote talent om ingewikkelde dingen helder uit te leggen. Veel mensen zullen het graag willen lezen.’ – Paul van Tongeren, voormalig Denker des Vaderlands.
‘Een uitdagend perspectief op het fenomeen “tijd”. De gecombineerde visie vanuit natuurkunde, psychologie, filosofie en spiritualiteit leidt tot verrassende inzichten.’ – Willem B. Drees, natuurkundige, theoloog en emeritus-hoogleraar filosofie van de geesteswetenschappen.
Gerelateerde boeken
-
Planta Sapiens
Planta Sapiens neemt ons mee in een nieuw wetenschapsgebied: plantenneurobiologie. Planten beschikken over cellen die elektrische signalen versturen en ontvangen. Deze cellen fungeren feitelijk als neuronen en stellen planten in staat om complexe problemen op te lossen. Zijn planten dan ook bewust? Jazeker. Hebben ze herinneringen? Jazeker! Ze hebben een eigen vorm van intelligentie, die tot nu toe onderbelicht is gebleven. Planten kunnen vooruitplannen, leren, familieleden herkennen, risico’s inschatten en beslissingen nemen. Ze kunnen zelfs in slaap worden gebracht.
Plantenonderzoeker en filosoof Paco Calvo vertelt in dit boek over zijn baanbrekende onderzoek naar plantbewustzijn. Hij vertelt over opmerkelijke proeven waarbij planten al even opmerkelijk gedrag vertonen.
-
Verhandeling over de aanleg van vrouwen voor de wetenschap
De begaafde Anna Maria van Schurman kreeg als eerste vrouw in Nederland toestemming om colleges te volgen. De Universiteit van Utrecht bouwde voor de gelegenheid een hokje met een gordijntje voor haar. Van Schurman kon van daaruit de colleges van theoloog Voetius bijwonen, zonder daarbij de mannelijke studenten af te leiden.
In dit korte essay uit 1641 legt Van Schurman uit waarom het logisch is om meer vrouwen toegang tot de
universiteit te verlenen. Het argumentatieve geschrift inspireerde Margaret Cavendish en Mary Wollstonecraft en gaf de aanzet tot de eerste feministische beweging. Het zeer invloedrijke essay verschijnt in een geactualiseerde vertaling van Renée Ter Haar, met een voorwoord van Angela Roothaan. Jacob Bouwman zorgde voor de selectie van relevante brieven.“Wat een genot om zo’n erudiet pleidooi te lezen van een moedige vrouw. In zijn opdracht noemt tijdgenoot Johan van Beverwijck haar ‘onsterfelijk sieraad onder de vrouwen’. Met recht.” – Trouw
-
Geschonden wereld
Midden in de Tweede Wereldoorlog schrijft historicus Johan Huizinga zijn laatste werk, een boek met een veelzeggende titel: De geschonden wereld. Door de opkomst van de massacultuur, het fascisme, en zeker het nazisme, ligt de beschaving onder vuur. De beschaving is niet alleen in de praktijk teloorgegaan, ook als idee ligt ze onder vuur. Huizinga vraagt zich af of het tij te keren is. Herstel van de beschaving is mogelijk, stelt hij, als we afstand nemen van massacultuur en materialisme. Zo scheppen we ruimte voor het individu en de geest.
Helaas weer actueel
Johan Huizinga (1872-1945) was Nederlands invloedrijkste historicus van de twintigste eeuw. Hij publiceerde onder meer het wereldberoemde Herfsttij der Middeleeuwen en het filosofisch getinte Homo Ludens.