Heidens!
€ 29,90
De natuur stond centraal in de religieuze beleving van onze voorouders. Bij de kerstening werd op hun oeroude gebruiken een laagje christelijk geloof gelegd. Maar als je vandaag het stof en roet van jaren wegkrast, dan priemen daar verrassend vaak duidelijke sporen van die voorchristelijke tradities door. Denk maar aan uitdrukkingen zoals ‘Van lotje getikt zijn’ of ‘Vrouw Holle schudt haar bed op’. Maar ook aan gebruiken als het gooien van apostelbrokken, of het hangen van kledingstukken aan geneesbomen.
Tradities als de luilak van Amsterdam, de pinksterbruid in Twente, de Limburgse bloeiende barbaratak, de kallemooi op Schiermonniksoog of het Sint-Hubertusbrood in Wallonië gaan allemaal terug op een zeer ver verleden met vaak een heidense oorsprong.
Heidens! Volksgebruiken vandaag met sporen van voorchristelijke tradities opent de verborgen schatkist van ons cultureel en religieus erfgoed.
Marcel De Cleene is emeritus professor aan de Universiteit Gent waar hij het vak Volkskunst en volkscultuur doceerde.
Gerelateerde boeken
-
Heliand
€ 30,00De Heliand verscheen in 1830 voor het eerst in druk. Daarna volgden vele uitgebreide wetenschappe-lijke studies van dit werk. Ook werd het bijvoorbeeld vertaald in het Duits, Engels, Frans en Deens, en recentelijk in het Nederlands (2006). In 2012 volgden vertalingen in het Achterhoeks, Gronings, Twents en Münsterlands. Tegelijk met deze nieuwste uitgave zijn vertalingen in het Sallands en Stel-lingwerfs verschenen.
De Oudsaksische Heliand wordt internationaal gezien als een hoogstaand literair kunstwerk. Het da-teert uit de eerste helft van de negende eeuw. Deze jongste editie voor de Nederlandse markt brengt de originele Oudsaksische tekst en voorziet in een Nederlandstalige toelichting, met een verklarende woordenlijst. Deze uitgave kan van grote waarde zijn voor onderzoekers en studenten Nedersak-sisch/Nederduits, Nederlands, Hoogduits, Engels, Fries en voor andere geïnteresseerden in Germaan-se talen en culturen.
Deze editie werd verzorgd door de filoloog en historicus dr. Tim Sodmann, oud-directeur van het
Landeskundliches Institut Westmünsterland in Vreden (Westmünsterland).De Heliand is een epos in stafrijm en vertelt in 71 hoofdstukken over het leven van Jezus Christus, vanaf zijn geboorte tot en met zijn hemelvaart. De dichter heeft van de vier evangeliën een lopend verhaal gemaakt. Hij
heeft zijn eigen accenten in het verhaal gelegd door aanpassingen te maken en aanvullingen te geven. Die ingrepen waren ingegeven door zijn streven om de boodschap van Jezus aanschouwelijk te maken voor de Saksische bevolking, ten tijde van de christianisering.De Heliand volgt weliswaar de evangeliën, maar de gebeurtenissen spelen zich af in de cultuur van de Saksen rond 800. Daarin was het paard een edel dier. De engelen verkondigen de geboorte van Jezus dan ook niet aan schaapherders, maar aan mannen die op de paarden passen. Ook wordt Jezus voor-gesteld als een leenheer, die rondtrekt met zijn vazallen (de leerlingen). Veel nadruk ligt dan ook op de grote trouw die de vazal aan zijn leenheer moet
betonen.Meer wezenlijk is evenwel de blijde boodschap die de auteur brengt. De Heliand (‘helende, genezen-de’) geneest mensen van de meest ernstige ziektes, maar tegelijk is Hij een verlosser: wie zijn woor-den doet, zal na het verlaten van deze middelgaard opstijgen naar de hemelse weide.
-
Heliand
€ 30,00De Heliand is een Oudsaksisch epos in stafrijm dat in 71 hoofdstukken over het leven van Jezus Christus vertelt, vanaf zijn geboorte tot en met zijn hemelvaart. De auteur heeft van de vier evangeliën een lopend verhaal gemaakt (een evangelieharmonie) en daarbij zijn eigen accenten gelegd door aanpassingen te maken en aanvullingen te geven. Daarmee ontstond een bijzonder kunstwerk. De Heliand volgt de inhoud van de vier evangeliën, maar de gebeurtenissen spelen zich af binnen de cultuur waarin de Saksen rond 800 leefden. Daarin was het paard een edel dier. De engelen verkondigen de geboorte van Jezus dan ook niet aan schaapherders, maar aan mannen die op de paarden passen. Ook wordt Jezus voorgesteld als een leenheer, die met zijn vazallen (de leerlingen) rondtrekt. Veel nadruk ligt dan ook op de grote trouw die de vazal aan zijn leenheer moet betonen.
Meer wezenlijk is evenwel de blijde boodschap die de auteur wil brengen. De Heliand (‘helende, genezende’) geneest mensen van de meest ernstige ziektes, maar tegelijk is Hij een verlosser: wie zijn woorden doet, zal na het verlaten van deze middelgaard opstijgen naar de hemelse weide.
De Heliand wordt internationaal beschouwd als een hoogstaand kunstwerk. Het verscheen in 1830 voor het eerst in druk. Er volgden veel uitgebreide wetenschappelijk studies van dit werk. Ook werd het vertaald in het Duits, Engels, Frans, Deens en het Nederlands. In 2012 volgden vertalingen in het Achterhoeks, Gronings, Twents en Münsterlands. In 2022 verschenen geannoteerde vertalingen in het Sallands en het Stellingwerfs.
Dit boek is de tweede, uitvoerig geannoteerde vertaling in het Nederlands die, net als de Sallandse en Stellingwerver vertalingen, zo dicht mogelijk bij de Oudsaksische grondtekst blijft. Ook dit werk bevat een uitgebreid deel waarin de Heliand in zijn context wordt besproken.
-
Het Lam Gods
€ 34,90Het Lam Gods van Jan en Hubrecht van Eyck is een uitzonderlijk meesterwerk, een van de invloedrijkste schilderijen ooit gemaakt. Peter Schmidt schetst de historische achtergrond, het ontstaan en de lotgevallen van het altaarretabel. Hij leidt de lezer binnen in de complexe verhouding tussen beeld en interpretatie. De iconografische rijkdom van Het Lam Gods is niet gemakkelijk te doorgronden. De auteur gidst ons langs de vierentwintig panelen van het veelluik, waarbij de bijbel en de geschriften van de kerkvaders gebruikt worden als sleutels.
Peter Schmidt is titulair-kanunnik van de Sint-Baafskathedraal, doctor in de theologie en vermaard exegeet. Hij is lid van de European Academy of Sciences and Arts in Wenen.
-
Exodus
€ 34,95De impact van een bijbelse migratie
Migraties en deportaties tekenen de geschiedenis van de mensheid. De bijbelse uittocht van het volk Israël uit de slavernij van Egypte naar het Beloofde Land is hiervan een iconisch voorbeeld.
Intrigerend is de vraag naar de historische kern van het Exodusverhaal. Waren er inderdaad Israëlieten aanwezig in Egypte tijdens de faraonische periode? Is er een wetenschappelijke verklaring voor de bijbelse plagen? Wanneer vond de Exodus precies plaats? En hoe zit het met de doortocht door de Rode Zee en de militaire verovering van Kanaän door de Israëlieten? De Exodus inspireerde door de eeuwen heen vele westerse kunstenaars. Hun werk bepaalde in grote mate onze beeldvorming van de diverse verhaalelementen.
Marleen Reynders maakt een duidelijk onderscheid tussen het historische bronnenmateriaal en de theologische betekenis ervan. Zij laat zien dat dit bijbels bevrijdingsepos is bedoeld om de grootsheid van Jahweh en de unieke alliantie tussen deze god en zijn volk te onderstrepen en dat het de kern van het Joodse geloof vormt.
Marleen Reynders is egyptoloog en musicoloog. Ze geeft lezingen en gastcolleges in binnen- en buitenland, begeleidt cultuurreizen en is auteur van verschillende boeken over het oude Egypte.