Het verhaal van de kolken in het Dollardgebied

Aart Jan Langbroek, Gerrit Smit, Hendrik van der Ham

 25,00

In 2014 is de werkgroep Oldambt van het IVN gestart met het project ‘Kolken in het Dollardgebied’. Het doel was om de kolken in kaart te brengen en waar mogelijk de aanwezige natuur te inventariseren. Kolken zijn ontstaan als gevolg van dijkdoorbraken. Doordat het water zich met grote kracht door de opening perste, ontstond door het kolkende water een diep gat. De doorbraak is vervolgens hersteld door om de kolk heen een nooddijk aan te leggen, waardoor de kolk binnendijks kwam te liggen.

Door de eeuwen heen zijn kolken door de boeren en de lokale bevolking gebruikt als drinkplaats voor vee, stortplaats van afval en als vis-, zwem-, en schaatswater. In de loop van de tijd zijn ondiepe kolken verland of kolken zijn gedempt door de beschikbaarheid van grotere en sterke graafmachines. In het gebied rond de Westerwoldse Aa zijn in de jaren 60 van de vorige eeuw de meeste kolken gedempt. Een klein aantal kolken is als landschapselement bewaard gebleven. Bij de ruilverkavelingen van de jaren 70 en 80 van de vorige eeuw werden de kolken in het Oldambt in de meeste gevallen in het kader van het toen verplichte landschapsplan als kleine perceeltjes toegewezen aan Staatsbosbeheer. Daarop werd vaak een stukje bos aangeplant. De reden van deze bosaanplant is het idee dat natuur zonder bos geen natuur kon zijn en dat een landschapselement van verre herkenbaar moest zijn. Kolken zijn tegenwoordig kleine natuurgebiedjes, die als een archipel in het voornamelijk agrarische landschap van het Oldambt liggen.

De zoektocht van de werkgroep naar bestaande en voormalige kolken is begonnen met een kaart van de bodemkundige Ir. De Smet, die rond 1960 uitvoerig de bodemeigenschappen en bodemgesteldheid van het Oldambtgebied heeft beschreven en in kaart gebracht. Op een van zijn kaarten heeft hij met rode lijnen de tracés van de bestaande, voormalige en vermoedelijke dijken aangegeven, die gedurende eeuwen in dit gebied aanwezig zijn of waren. Met blauwe stippen heeft hij de plaatsen gemarkeerd van bestaande, voormalige en vermoedelijke kolken. In totaal heeft hij 90 locaties gemarkeerd en daarvan heeft de werkgroep er ruim 30 teruggevonden, die aanwezig of herkenbaar waren. In deze kolken hebben vrijwilligers van IVN, KNNV en Club Oldambster Groen geïnventariseerd wat de toestand per kolk is, welke organismen er zich bevinden en welke natuurwaarden aanwezig zijn. Naast deze natuurinventarisaties heeft het project ook de doelstelling de cultuurhistorische waarden per kolk te inventariseren. Ze onderzoeken de geschiedenis van elke kolk, verzamelen er verhalen over en proberen er achter te komen, wat er met en rondom elke kolk in de loop der eeuwen is gebeurd. Naast het veldwerk is ook veel tijd doorgebracht in meerdere archieven.

Verschijningsvorm:
Hardcover
Taal:
Nederlands
Uitgeverij:
Koninklijke Van Gorcum b.v.
Aantal pagina's:
224
Druk:
1
Uitgiftedatum:
08-12-2023
Gewicht:
1303 gram
Afmeting:
247x245x23 mm
ISBN:
9789023259848

Gerelateerde boeken

  • Historia naturalis: de avibus

    Historia naturalis: de avibus

    Vogels in de cultuur
    Marcel De Cleene
     39,95

    Historia naturalis: de avibus

    In de roep van de kievit kan men ‘komm mit’ horen, daardoor werd de vogel symbool van de dood: als er een kievit in de buurt was, leidde men daaruit een sterfgeval af. Grote, trekkende watervogels als zwanen, kraanvogels, reigers en ooievaars brachten kinderzieltjes mee uit het Andere Land, die dan in hetzelfde jaar geboren zouden worden. Het populaire verhaaltje dat ooievaars baby’tjes aan huis brachten vindt hier zijn oorsprong. Gieren en raven die over het slagveld zweefden waren voortekenen van een veldslag die slecht zou aflopen. Duitse boeren meenden de prijs van graan af te kunnen leiden uit het aantal roepjes van de kwartel …

    Historia naturalis de avibus brengt natuur en cultuur samen. Het boek legt verbanden en openbaart grensverleggende inzichten in de belangrijke rol die vogels spelen in de symboliek, emblemen, heraldiek, rituelen, mythologie, devotie, magie, volksgeloof en in onze taal.

    Een bijzonder rijke informatiebron, prachtig geïllustreerd met ingekleurde gravures van vogels uit de Histoire Naturelle van Georges-Louis Leclerc de Buffon.

    Emeritus prof. dr. Marcel De Cleene is plantenfysioloog. Hij was werkzaam aan de Universiteit Gent.

     39,95
  • Plantenvademecum

    Plantenvademecum

    Voor wilde bijen, vlinders & biodiversiteit in tuinen
    Arie Koster
     39,90
  • Scherpstellen

    Scherpstellen

    Hoe Niko Tinbergen en zijn vrienden ons leerden kijken
    Roelke Posthumus
     27,90
  • Droomplanten

    Droomplanten

    De nieuwe generatie tuinplanten
    Henk Gerritsen, Piet Oudolf
     27,50

    Droomplanten

    De eerste editie van het boek Droomplanten in 1990 viel samen met het begin van een revolutie op het gebied van tuin- en landschapsarchitectuur. Tuinontwerpers Piet Oudolf en Henk Gerritsen stelden een boek samen waarin zij een nieuwe generatie vaste planten voor privétuinen en openbare ruimten beschreven. Sterke planten en grassen met een natuurlijker uitstraling, subtielere kleuren en een meer uitgesproken textuur en vorm waardoor ze ook na de bloei aantrekkelijk blijven.

    Inmiddels heeft deze stijl van ontwerpen en beplanten, bekend geworden onder de naam ‘The New Perennial Movement’, de wereld veroverd en is Piet Oudolf uitgegroeid tot een wereldberoemd en veelgevraagd ontwerper.

    De nieuwe editie van dit klassieke boek is aangepast aan deze tijd en bevat een groot aantal nieuwe planten en grassen, voorbeelden van plantcombinaties, praktische informatie, en veel schitterende, inspirerende foto’s. Voor liefhebbers van Oudolfs stijl van beplanten biedt het boek inzicht in de bouwstenen van deze manier van beplanten. Tegelijkertijd is het de ultieme gids om ook in eigen tuin dezelfde sfeer te bereiken.

     27,50