Jager-verzamelaars in uitgestrekte oerbossen

Marcel Niekus, Yuri van Koeveringe

 20,00

Let op! Verwacht rond 19-12-2024

Tussen 9000 en 5000 v.Chr. was een groot deel van de provincie Drenthe bedekt door uitgestrekte oerbossen, her en der onderbroken door open plekken en graslanden. Tal van riviertjes en beken zochten hun weg door het glooiende landschap naar drassige, laaggelegen gebieden en uiteindelijk naar de Noordzee, die op dat moment nog honderden kilometers voorbij de horizon lag. In dit oerbos tierde het leven welig met veel voor ons bekende dieren, zoals bevers, herten, vogels en knaagdieren, maar ook uitgestorven soorten zoals de imposante oeros. Er leefden ook kleine groepen jager-verzamelaars, die al rondtrekkend gebruikmaakten van de natuurlijke bronnen die ze tot hun beschikking hadden. De tijd waarin zij leefden wordt het Mesolithicum, of de Midden-Steentijd genoemd. Het is tevens de beginfase van het Holoceen, de geologische periode waarin wij ons nu nog steeds bevinden.

Het Mesolithicum is een lastige, soms ongrijpbare tijd om te onderzoeken. De nomadische jagers lieten relatief weinig sporen in de bodem achter en bijna al het organische materiaal, zoals hun houten speren, graafstokken en de resten van de mensen zelf, zijn in de vele duizenden jaren die ons van hen scheiden, volkomen vergaan. In Drenthe vinden we van deze oermensen nagenoeg alleen hun vuurstenen werktuigen en de bewerkingsresten daarvan. Die kunnen ons veel vertellen, maar lang niet alles. Heel soms vinden we toch meer, zoals de restanten van hun haardvuren en zelfs een complete boomstamkano die ergens rond 8000 v.Chr. in de buurt van het huidige dorp Pesse werd achtergelaten; nog altijd het oudste vaartuig ter wereld.

Door al het beschikbare materiaal uit Drenthe nauwkeurig te bestuderen en te combineren met informatie uit andere, vergelijkbare gebieden, krijgen we de laatste jaren steeds meer zicht op het leven van deze mysterieuze mensen uit het Mesolithicum. In het boek Jager-verzamelaars in uitgestrekte oerbossen vertellen we dit boeiende en vaak spannende verhaal.

Verschijningsvorm:
Hardcover
Taal:
Nederlands
Uitgeverij:
Koninklijke Van Gorcum b.v.
Aantal pagina's:
256
Druk:
1
Datum verwacht:
19-12-2024
ISBN:
9789023259893
Bekijk meer informatie over de auteur(s) van deze titel:

Gerelateerde boeken

  • De eerste mensen

    In de Lage Landen
    Gerrit Dusseldorp, Yannick Raczynski-Henk
     25,00

    De eerste mensen

    Nederland ligt in de periferie van het verhaal van menswording. De evolutie van onze familie vindt lang exclusief in Afrika plaats. En, als Europa eenmaal bewoond wordt door mensachtigen, ligt het zwaartepunt ten zuiden van onze streken. Toch heeft ons land een aantal interessante vindplaatsen en vondsten opgeleverd. Ook in Nederland hebben de zogenaamde ‘oermensen’ rondgelopen.

    Toegankelijk geschreven voor een breed publiek put het boek uit nieuwste theorieën en het geheel is rijk geïllustreerd met vondsten uit binnen- en buitenland geeft dit boek een toegankelijk overzicht van de stand van zaken met betrekking tot de tenminste 800.000-jaar-durende bewoningsgeschiedenis van Nederland. En het maakt ook meteen korte metten met een aantal stereotypische beelden, zoals het welbekende plaatje van de aap die langzaam rechtop gaat lopen (want zo is het niet gegaan) of het beeld van de moeilijk kijkende neanderthaler in een berenvel die op een besneeuwde berghelling staat. Uitgangspunt van dit boek is wat we nu over neanderthalers weten: intelligente mensen die zich een paar honderdduizend jaar prima hebben weten te redden.

    Gerrit Dusseldorp is een expert op het gebied van het gedrag van jager-verzamelaars in zowel Noordwest-Europa als Zuid-Afrika. Hij leidt een door NWO (Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk onderzoek) gefinancierd onderzoeksproject naar de ontwikkeling van de moderne mens in Zuidelijk Afrika en doet ook onderzoek naar het gedrag van Neanderthalers en de redenen voor hun verdwijning. Hij promoveerde aan de Universiteit Leiden (2009) op Neanderthaler voedselvoorziening. Hij bestudeerde ook de ecologische relaties tussen Neanderthalers en andere carnivoren uit de ijstijd, zoals gevlekte hyena’s. Na het afronden van zijn doctoraat richtte hij zijn vervolgonderzoek op Homo sapiens in Afrika. Hij deed dat in Zuid-Afrika aan de University of the Witwatersrand (2009 – 2012) en vervolgens de University of Johannesburg (2013 – 2016).

    Yannick Raczynski-Henk is aan de Universiteit van Leiden afgestudeerd als prehistorisch archeoloog met een brede interesse in de Werdegang van de Homininae, ethologie, het Oud- en Midden-Paleolithicum en (löss-)geologie. Daarnaast heeft hij zich geoefend in het analyseren en tekenen van vuurstenen artefacten en hij heeft hiervoor een handleiding geschreven.
    Sinds 2009 is hij betrokken bij onderzoek in Armenië en Georgië naar de allervroegste geschiedenis van de mens. De Kaukasus vormt één van de routes die de allereerste hominiden nemen als ze Afrika verlaten om de rest van de wereld te verkennen. Het is dus ook een van de plekken waar je moet zijn om het begin van onze geschiedenis te onderzoeken. De vindplaats Nor Geghi is in 2014 gepubliceerd in Science.

    Beide auteurs zijn verbonden aan de Universiteit Leiden.

     25,00
  • De Hondsrug

    Een machtig gebied
    Bertus Boivin, Karin Broekhuijsen
     25,00

    De Hondsrug

    De Hondsrug trekt een zeventig kilometer lange kaarsrechte lijn door het landschap van Noord-Nederland. Zo’n 150.000 jaar geleden maakten ijs, water en wind hier een landschap dat uniek is in Europa.
    Dit boek nodigt je uit om kennis te maken met de Hondsrug en om de schoonheid van dit bijzondere stukje Nederland te ontdekken. Het vertelt een verhaal dat in de ijstijden begon en laat zien hoe de effecten van de natuurkrachten van weleer in het landschap zichtbaar zijn gebleven. Het feit dat de ontstaansgeschiedenis van het Hondsruggebied nog steeds zo duidelijk zichtbaar is, heeft ervoor gezorgd dat het gebied sinds 2015 het predicaat UNESCO Global Geopark mag voeren.

    De Hondsrug is een van de oudst bewoonde gebieden van Nederland. Al duizenden jaren wonen en werken hier mensen. Dit boek neemt je mee naar de plekken waar ooit de eerste mensen zwierven. Het vertelt het verhaal van de hunebedbouwers, die ons de oudste monumenten schonken. De foto’s tonen de schoonheid van een eeuwenoud cultuurlandschap met zijn prachtige boerderijen en dorpen. De beelden laten je de stilte van de natuur voelen.
    Dit boek brengt je naar plekken op de Hondsrug waar je anders nooit zou komen. Een machtig gebied om nooit te vergeten en om steeds weer naar terug te keren.

    Der Hondsrug zieht einen 70 km langen, geraden Strich durch den Nordosten der Niederlande. Eis, Wasser und Wind formten 150.000 Jahre eine Landschaft, die in Europa einzigartig ist.
    Dieser Bildband lädt Sie ein, den Hondsrug näher kennenzulernen und die Schönheit dieses besonderen Naturraums zu entdecken. Es erzählt eine abwechslungsreiche Geschichte, die in den Eiszeiten begann. Die Auswirkungen sind bis heute in der Landschaft sichtbar und bescherten dem Hondsruggebiet den Status UNESCO Global Geopark (2015).

    Der Hondsrug ist einer der ältesten bewohnten Landstriche der Niederlande. Seit Tausenden Jahren siedeln hier Menschen. Dieses Buch führt Sie an die Orte, durch die einst die ersten Menschen zogen, und es erzählt die Geschichte der Großsteingraberbauer, die uns die ältesten Bodendenkmäler hinterließen. Die Fotos zeigen die Schönheit einer jahrhundertealten Kulturlandschaft mit ihren malerischen Höfen und Dörfern. Die Bilder lassen Sie die Stille der Natur spüren.
    Mit diesem Buch bringen wir Sie an Orte, die sonst unentdeckt blieben. Ein eindrucksvolles Gebiet, das man nicht vergisst und das einen immer wieder in den Bann zieht.

    The Hondsrug draws a 70-kilometre perfectly straight line through the landscape of the Northern Netherlands. For some 150,000 years ice, water and wind have created a landscape here that is unique in Europe.
    This book invites you to get acquainted with the Hondsrug and to discover the beauty of this special part of the Netherlands. It tells a story that began in the ice ages and it shows how the forces of nature from back then have remained visible in the landscape, which earned the region its status of UNESCO Global Geopark (2015).

    The Hondsrug is one of the oldest inhabited regions in the Netherlands. People have lived and worked here for thousands of years. This book takes you to the places where the first humans once roamed. It tells the story of the dolmen builders who gave us our oldest monuments. The photographs show the beauty of an ancient cultural landscape with its wonderful farms and villages. The images make you experience the silence of nature.
    This book takes you to places on the Hondsrug where you would never go otherwise. A powerful area to always remember, and to return to again and again.

     25,00
  • Nieuwe Drentse Volksalmanak 2024 | 141ste jaar

    Jaarboek voor geschiedenis en archeologie
    Floor Huisman, Mark Goslinga
     24,90
  • Nieuwe Drentse Volksalmanak 2023

    Vincent van Vilsteren
     20,00

    Nieuwe Drentse Volksalmanak 2023

    De Nieuwe Drents(ch)e Volksalmanak, opvolger van de Drentsche Volksalmanak (1837-1851), verschijnt sinds 1883. In de loop van de jaren is de almanak uitgegroeid tot historisch en archeologisch jaarboek van Drenthe. Het is hét podium voor zowel professionele onderzoekers als amateurhistorici en -archeologen die de resultaten van hun onderzoek op wetenschappelijk verantwoorde wijze aan een breed publiek willen presenteren.

    In de Nieuwe Drentse Volksalmanak 2023 staan de volgende bijdragen:

    Geschiedenis in Drenthe
    Onder redactie van Mark Goslinga, Fred Sieders, Gerben de Vries, Ellen de Vries-Heijboer, Joke Wolff en Jan van Zijverden

    Feminisme in Drenthe in de jaren ‘70 en ‘80
    Maarten C. Hoff en Henriette Meppelink
    Familie Hiddingh
    Sybrand van Haersma Buma
    Promotie van de Maatschappij van Weldadigheid
    Alfred Geerts
    Fotografie meets Van Gogh
    Mark Goslinga
    Islamitische Molukkers in Kamp Schattenberg
    Ghani van den Berg

    Archeologie in Drenthe
    Onder redactie van Floor Huisman, Mans Schepers, Jelke Take, Vincent van Vilsteren en
    Karen de Vries

    Potkleibossen in Noord- en Oost-Drenthe ─ ondergrond, cultuurgeschiedenis en ecologie
    Theo Spek, Nanda Berben en Mike Jaroch
    Artefacten van Lanaye-vuursteen ofwel vuursteen van het type Rijckholt uit Drenthe
    Jaap R. Beuker, Erik Drenth en Hans de Kruyk
    Rituelen bij het Zwegler Veen ─ Drie vuurstenen bijlen en hun relatie met andere sporen van de Trechterbekercultuur bij Hooghalen
    Jaap R. Beuker
    Karolingische muntschatten in Drenthe I ─ ‘Assen vóór 1818’, ‘Ter Apel 1822’ en ‘Balloo 1855’
    Wijnand A.B. van der Sanden
    Een hefboom des belangs ─ Geschiedenis van de Oudheidkamer ‘De Hondsrug’ te Emmen
    Hans van Westing
    Hendrikus van der Laan, dienstweigeraar, strijder voor een betere tewerkstelling van gewetensbezwaarden en opgraver van twee steentijdvindplaatsen
    Dion L. Stoop en Wietske Prummel

    Wie geïnteresseerd is in het lange en rijkgeschakeerde verleden van Drenthe – van vuistbijl tot veenkolonie – mag de Nieuwe Drentse Volksalmanak niet missen.

     20,00