Opstand en ondergang van de veenarbeiders in Zuidoost-Drenthe
€ 39,95
In 1921 stond Zuidoost-Drenthe letterlijk en figuurlijk in brand. De dramatische gebeurtenissen van dat jaar, de aanloop en de onderliggende oorzaken worden in Opstand en ondergang van de veenarbeiders in Zuidoost-Drenthe 1860-1921 op indringende wijze beschreven.
Turfwinning was decennialang de belangrijkste bedrijfstak in Zuidoost-Drenthe. Toen in 1921 de turfwinning in het gebied instortte ontstond een sociale ramp: werkloosheid, armoede en honger. De veenarbeiders kwamen hiertegen massaal in opstand.
Deze crisis kwam echter niet uit de lucht vallen. Al vijftig jaar eerder waren er tekenen dat de turfwinning zijn langste tijd gehad had, doordat turf steeds meer door steenkool werd vervangen. De teruglopende rentabiliteit werd op de veenarbeiders afgewenteld, onder meer door het verlagen van hun lonen. In dezelfde periode kreeg het socialisme voet aan de grond en werden er vakbonden opgericht. Deze ontwikkelingen zetten de arbeidsverhoudingen verder op scherp. Juist in deze periode raakten in andere gebieden de turfvoorraden uitgeput en verschoof de turfwinning naar Zuidoost-Drenthe. Gesteund door hun vakbonden kwamen de veenarbeiders in opstand. Maar ook binnen de vakbewegingen was rivaliteit. Anders dan in de rest van Nederland speelde in Zuidoost-Drenthe binnen de vakbewegingen vooral de botsing tussen de revolutionaire socialisten en sociaaldemocraten. Het overgeleverde beeld van arme, ongeschoolde en opstandige veenarbeiders is sterk bepaald door deze laatste fase van de vervening.
Dit boek beschrijft de sociale en economische aspecten van de veenwinning, de opkomst en rivaliteit binnen de vakbewegingen en de aanloop naar de massale arbeidersopstand van 1921 in Zuidoost-Drenthe.
Gerelateerde boeken
-
Werelderfgoedgids Frederiksoord – Wilhelminaoord
Wie zonder voorkennis over de ontstaansgeschiedenis van de Koloniën van Weldadigheid door de Oranjelaan in Wilhelminaoord loopt, of de Hospitaallaan in Veenhuizen, krijgt gemakkelijk de indruk dat hij of zij zich bevindt op een landgoed of op het terrein van een grote zorginstelling. Onder de hoge beuken en eiken en rond de gebouwen heerst een bijzondere sfeer. Het groen werkt rustgevend. Tegelijkertijd geeft de strakke rechtlijnige structuur van de wegen en de ordelijkheid van de gebouwen in het gelid dwingend richting. Dit was onderdeel van de bewuste disciplinering van de armen en de sociaal kwetsbare groepen die hier leefden. Want dat was het doel van de Koloniën van Weldadigheid: uit het hele land werden hier in de 19e eeuw mensen en families in armoede – denk aan landlopers, bedelaars, maar ook wezen – naartoe gestuurd om het land te bewerken, naar school te gaan en discipline aan te leren. Er zijn zeven Koloniën, waarvan twee in het huidige België en vijf in het noorden van Nederland.
Veenhuizen en Frederiksoord-Wilhelminaoord in Nederland en Wortel in Vlaanderen zijn UNESCO Werelderfgoed. Jaarlijks bezoeken veel mensen de omgeving om daar te genieten van het unieke landschap of heel gericht kennis te maken met de historie van de Koloniën, en het landschap met bomenlanen en monumentale gebouwen.
Voor deze bezoekers zijn nu twee gidsen gemaakt die als bron van informatie dienen over zowel het landschap als de historie, en die ook een aantal wandel- en fietsroutes bevatten die men kan volgen om de hoogtepunten van het UNESCO werelderfgoed te zien. De gidsen zijn rijk geïllustreerd met kaarten, foto’s, verklarende illustraties, en historisch beeldmateriaal.
-
Werelderfgoedgids Veenhuizen
Werelderfgoed Koloniën van Weldadigheid à Koloniën van Weldadigheid€ 17,90Werelderfgoedgids Veenhuizen
Zin om te wandelen of fietsen in het UNESCO Werelderfgoed Koloniën van Weldadigheid in Nederland? Deze gids is je wegwijzer mét achtergrondinformatie. De gids is geschikt voor wie zich van tevoren wil oriënteren, maar ook voor wie tijdens een verblijf in de Koloniën van Weldadigheid een leidraad zoekt en meer wil weten over de achtergrond van het gebied. De wandeling voert door het Werelderfgoed, de fietsroute beslaat een iets ruimer gebied.
De Koloniën van Weldadigheid zijn sinds 27 juli 2021 ingeschreven als UNESCO Werelderfgoed. Zo erkent UNESCO de cultuurlandschappen van Frederiksoord-Wilhelminaoord en Veenhuizen in Nederland, en Wortel-Kolonie in Vlaanderen, als van uitzonderlijke en universele betekenis voor de hele mensheid.
-
Een Schricklijck Jaer
April 1672: koning Lodewijk XIV van Frankrijk verklaart de oorlog aan de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Een dag later volgt zijn bondgenoot koning Karel II van Engeland. De bisschoppen van Keulen en Münster gaan een maand later mee in het bondgenootschap en vallen begin juni de Republiek binnen. Een Schricklijck Jaer gaat over deze oorlog, de oorlog van 1672 in het noordoostelijk deel van de Republiek.
Na de bisschoppelijke triomftocht langs de Overijsselse vestingsteden – die als rijpe appels in handen van de bisschoppen vallen – volgt de aanval op Coevorden. Ook die ‘onneembare’ vesting in het noorden valt binnen tien dagen. Maar daarna keert het tij voor de bisschoppen. De stad Groningen houdt stand, ondanks de enorme bommenregen van de bisschop van Münster, die bij dat beleg zijn bijnaam ‘Bombenberend’ verdient. Aan het einde van het jaar 1672 volgt de herovering van Coevorden, een spannend verhaal dat de geschiedenis ingaat als ‘De verrassing van Coevorden’.
Maar daarmee is de oorlog in de noordelijke gebieden nog lang niet ten einde. De bisschop van Münster heeft meer pijlen op zijn boog, waardoor Coevorden in een bizarre situatie terechtkomt.
Als dan eindelijk alle vijandelijke legers zijn vertrokken, moet het land weer opgebouwd worden. Dan komen, als vanzelf, alle eerdere politieke tegenstellingen weer opzetten die een snelle en effi ciënte wederopbouw tegenhouden. Bovendien gaat de oorlog nog steeds door, in het buitenland weliswaar, maar de kosten worden verhaald op de inwoners van de Republiek, ook op de tot op het bot verarmde bevolking van de provincies Stad en Lande (nu provincie Groningen), de Landschap Drenthe en Overijssel. De gevolgen van de oorlog, vooral voor het dagelijks leven van de gewone inwoners in die provincies, vormen de afsluiting van het boek.
-
De Hondsrug
De Hondsrug trekt een zeventig kilometer lange kaarsrechte lijn door het landschap van Noord-Nederland. Zo’n 150.000 jaar geleden maakten ijs, water en wind hier een landschap dat uniek is in Europa.
Dit boek nodigt je uit om kennis te maken met de Hondsrug en om de schoonheid van dit bijzondere stukje Nederland te ontdekken. Het vertelt een verhaal dat in de ijstijden begon en laat zien hoe de effecten van de natuurkrachten van weleer in het landschap zichtbaar zijn gebleven. Het feit dat de ontstaansgeschiedenis van het Hondsruggebied nog steeds zo duidelijk zichtbaar is, heeft ervoor gezorgd dat het gebied sinds 2015 het predicaat UNESCO Global Geopark mag voeren.De Hondsrug is een van de oudst bewoonde gebieden van Nederland. Al duizenden jaren wonen en werken hier mensen. Dit boek neemt je mee naar de plekken waar ooit de eerste mensen zwierven. Het vertelt het verhaal van de hunebedbouwers, die ons de oudste monumenten schonken. De foto’s tonen de schoonheid van een eeuwenoud cultuurlandschap met zijn prachtige boerderijen en dorpen. De beelden laten je de stilte van de natuur voelen.
Dit boek brengt je naar plekken op de Hondsrug waar je anders nooit zou komen. Een machtig gebied om nooit te vergeten en om steeds weer naar terug te keren.Der Hondsrug zieht einen 70 km langen, geraden Strich durch den Nordosten der Niederlande. Eis, Wasser und Wind formten 150.000 Jahre eine Landschaft, die in Europa einzigartig ist.
Dieser Bildband lädt Sie ein, den Hondsrug näher kennenzulernen und die Schönheit dieses besonderen Naturraums zu entdecken. Es erzählt eine abwechslungsreiche Geschichte, die in den Eiszeiten begann. Die Auswirkungen sind bis heute in der Landschaft sichtbar und bescherten dem Hondsruggebiet den Status UNESCO Global Geopark (2015).Der Hondsrug ist einer der ältesten bewohnten Landstriche der Niederlande. Seit Tausenden Jahren siedeln hier Menschen. Dieses Buch führt Sie an die Orte, durch die einst die ersten Menschen zogen, und es erzählt die Geschichte der Großsteingraberbauer, die uns die ältesten Bodendenkmäler hinterließen. Die Fotos zeigen die Schönheit einer jahrhundertealten Kulturlandschaft mit ihren malerischen Höfen und Dörfern. Die Bilder lassen Sie die Stille der Natur spüren.
Mit diesem Buch bringen wir Sie an Orte, die sonst unentdeckt blieben. Ein eindrucksvolles Gebiet, das man nicht vergisst und das einen immer wieder in den Bann zieht.The Hondsrug draws a 70-kilometre perfectly straight line through the landscape of the Northern Netherlands. For some 150,000 years ice, water and wind have created a landscape here that is unique in Europe.
This book invites you to get acquainted with the Hondsrug and to discover the beauty of this special part of the Netherlands. It tells a story that began in the ice ages and it shows how the forces of nature from back then have remained visible in the landscape, which earned the region its status of UNESCO Global Geopark (2015).The Hondsrug is one of the oldest inhabited regions in the Netherlands. People have lived and worked here for thousands of years. This book takes you to the places where the first humans once roamed. It tells the story of the dolmen builders who gave us our oldest monuments. The photographs show the beauty of an ancient cultural landscape with its wonderful farms and villages. The images make you experience the silence of nature.
This book takes you to places on the Hondsrug where you would never go otherwise. A powerful area to always remember, and to return to again and again.