The Kinks

Met de doorbraak van Spotify en het gebruik van rocksongs in commercials en Netflix-series staat de geschiedenis van de popmuziek volop in de belangstelling – óók de bombastische en ondansbare progrock van de jaren 1970.

Fred de Vries en Siebe Thissen waren jonge muziekliefhebbers in de jaren 1970. Het was de tijd waarin popmuziek zichzelf serieus begon te nemen, een kunstvorm werd. Musici koketteerden met filosofen, schrijvers, kunstenaars en goeroes. Ze verzonnen groteske namen voor hun bands, maakten artistieke klaphoezen en lapten alle conventies aan hun laars. Grenzen werden opgezocht en overschreden. Experimenteren was het parool. Virtuositeit een voorwaarde. En als je geen noten kon lezen of een gitaarsolo van dertien minuten kon spelen, dan was een dosis ongebreideld enthousiasme mooi meegenomen. Met of zonder drugs.

Ook jonge platenkopers en concertbezoekers werden meegesleept in dat uitdijende universum. Ze maakten kennis met nieuwe ideeën, beelden, boeken, kunstwerken en vooral die weergaloze muziek die nooit eerder was gehoord. Aan de hand van achtentwintig platen die een belangrijke rol in hun jeugd hebben gespeeld, brengen de auteurs een intrigerend landschap in kaart: radioshows en televisieprogramma’s, kantines en schoolpleinen, jongerencentra en platenwinkels, tijdschriften en platenhoezen creëerden een pre-digitaal informatieplatform voor nerds en muziekgeeks. Dat platform kreeg vorm in de stad én in de provincie, zoals de auteurs aan de hand van jeugdherinneringen laten zien.

De lezer krijgt een caleidoscopisch beeld van een interessante, maar nog weinig gedocumenteerde periode uit de popgeschiedenis: de jaren 1970, waarin niet alleen de Angelsaksische wereld maar ook het Europese continent een hoofdrol opeiste. Uiteraard, iconen als Yes, Pink Floyd, King Crimson en Genesis passeren de revue. Maar er is ook aandacht voor Nederlandse, Duitse, Franse, Italiaanse en Zuid-Afrikaanse muziek. Tevens rekenen de auteurs af met de mythe dat punk een einde maakte aan progressieve rock. Het genre blijkt vitaal, innovatief en neemt steeds weer nieuwe gedaantes aan – van avantprog tot postrock, van postpunk tot neoprog. Ten slotte is er aandacht voor zwarte rockbands en voor vrouwen in dit door mannen gedomineerde popdomein.

‘We zijn anti-bazen, anti-jong getrouwde stelletjes en anti-middelbare leeftijd’. Pete Townshend.
Voor velen is en blijft The Who met reden de ultieme rockband.

The Who behoort samen met The Beatles, The Kinks en The Rolling Stones onbetwist tot de grootste van de Engelse bands uit de jaren zestig. Hun bekendste hit uit die jaren, My Generation, is een icoon van de popmuziek geworden. Door het grote succes van de rockopera Tommy (1969), Who’s Next (1971) en Quadrophenia (1973) wist de groep zijn populariteit in de jaren zeventig te continueren. Dan behoort The Who – met Led Zeppelin, Deep Purple, Pink Floyd en opnieuw The Rolling Stones – tot de absolute top.

The Who maakt dankzij het creatieve brein van gitarist Pete Townshend rock met inhoud, zodat zowel ‘arbeider als intellectueel’ van de muziek van The Who kan genieten. Maar Townshend kon zijn composities alleen goed vormgeven dankzij de uitzonderlijke muzikale kwaliteiten van zanger Roger Daltrey, bassist John Entwistle en drummer Keith Moon. Niet alleen op de albums, maar zeker ook live. Het boek besteedt dan ook veel aandacht aan hun befaamde optredens, zoals die op de festivals van Monterey (1967), Woodstock (1969) en Wight (1969/ 1970). De in Nederland gegeven concerten, het laatste in 2015 in het Ziggo Dome, komen eveneens aan bod.

Naast de aandacht voor de muziek en optredens van The Who, komen ook de turbulente privélevens van de band voorbij, inclusief de tragische, vroegtijdige dood van Keith Moon in 1978. The Who ging door zonder hem en dat gebeurde ook na de dood van John Entwistle in 2002. Nog in 2019 verraste Pete Townshend en Roger Daltrey hun publiek met het uiterst vitale album Who.
The Who, de ultieme rockband is een must-have voor de fan maar ook voor iedere lezer die geïnteresseerd is in de geschiedenis van de (rock)muziek.

Loek Dekker (1957) is historicus. Hij publiceerde over de Franse Tijd en het verzet in de Tweede Wereldoorlog en van zijn hand verschenen twee muziekbiografieën in de reeks Rockklassiekers: Livin’ Blues, bluesrock met internationale allure (2016) en Crosby, Stills, Nash & Young, de Woodstock-generatie (2019).