Verrukkelijke turbulentie
€ 34,90
James Ensor verwierf al zeer vroeg een legendarische status: volgens de gangbare romantische kunstopvattingen werd zijn werk geboren uit de persoonlijke en ideologische frustraties van een miskende, eenzame, halve gek op een zolderkamer in Oostende.
Herwig Todts dook voor zijn onderzoek in Ensors honderden vrijgegeven brieven en zijn ‘wonderbaarachtiglijke’ geschriften en corrigeert dat beeld. Ensor was niet voor één gat te vangen: Franstalig, koningsgezind, liberaal, ongelovig, af en toe zelfs modernist … Wreedheid jegens dieren en esthetische wandaden vond hij de meest uitgesproken en verwerpelijke uitingen van de boosaardigheid en dwaasheid van de mens.
Cruciaal voor een goed begrip van Ensors kunst is zijn onbevredigd verlangen naar ‘gelukzaligheid’, het opperste goed. Alleen kunst kan voor hem een inspiratiebron zijn voor vervoering en ongecompliceerde levensvreugde.
Herwig Todts is doctor in de kunstgeschiedenis, senior curator moderne kunst in het KMSKA, en gastdocent voor kunsthistorisch onderzoek aan de Universiteit van Utrecht. Hij leidt sinds 2013 het Ensor Research Project.
Gerelateerde boeken
-
Vergeten ijzer
Jan Willem van Vliet fotografeerde vervallen fabrieken en machines die ooit de sociaaleconomische ruggengraat van Groningen vormden. De foto’s herinneren aan de oude glorietijd van de scheepvaart- en steenbakindustrie, de strokartonfabrieken en kalkovens. Een aantal panden, zoals de Glasfabriek in Groningen en de Philips beeldbuizenfabriek in Stadskanaal, is inmiddels voorgoed verloren. Maar dankzij de iconische foto’s van Van Vliet toch niet helemaal.
Alle foto’s zijn verrijkt met verhalen en portretten van ooggetuigen: Frank von Hebel sprak met de arbeiders die de stenen stapelden, klinknagels in scheepswanden drilden en vertrouwd waren met de fluit die aankondigde dat het schafttijd was.
Vergeten IJzer is een eerbetoon aan het oud industrieel erfgoed van Groningen en een pleidooi voor het hergebruik ervan.
Jan Willem van Vliet (1959) is sinds 1981 werkzaam als zelfstandig fotograaf in Noord-Nederland. Zijn hart ligt bij de (regionale) journalistiek.
Frank von Hebel (1974) werkt als journalist voor het Dagblad van het Noorden. Daarnaast is hij auteur van een breed scala aan boeken, zowel fictie als non-fictie.
-
-
De leugens en de schaterlach
Toen de Russische componist Dmitri Sjostakovitsj in 1975 overleed, werd hij wereldwijd gezien als een trouwe, zij het wat weerbarstige vazal van het Sovjetregime. Maar klopte dat wel? Was hij niet eerder een geheime dissident? Een enorme controverse kwam op gang. Dit essay reconstrueert de pittigste debatten uit die Sjostakovitsj-strijd: een spetterend gevecht van leugens en (halve) waarheden, dat de muziekwetenschap meer kwaad dan goed heeft gedaan. Daarna komt de componist zelf aan het woord. Tussen alle meesterwerken door schreef hij namelijk ook een snoeiharde Stalin-satire: de Antiformalistische Rajok of De Peepshow. Vol humor rekent hij daarin genadeloos af met de cultuurpolitiek van de sovjets.
-
Verzameldrift
Nanne Ottema was als bestuurder, conservator, notaris, publicist en spreker actief in het Friese culturele leven. Hij stelde een wereldberoemde keramiekcollectie samen die in 1917 resulteerde in het Keramiekmuseum Princessehof in Leeuwarden. Het vermogen dat hij vergaarde, leidde tot de Ottema-Kingma Stichting, de grootste mecenas voor de kunst- en cultuurhistorie in Friesland. Zijn roem is zo langzamerhand verzonken in zijn onmetelijke verzamelingen, maar in zijn tijd was hij een vermaard, berucht en dominant persoon. In deze biografie wordt duidelijk hoe briljant Ottema was en hoe tegelijkertijd zijn leven intens dramatisch verliep. Nooit eerder werd beschreven wat de verborgen drijfveren waren van deze in zijn tijd alom bekende figuur.
Antoon Ott (1972), kunsthistoricus en jurist, is werkzaam als adviseur op het gebied van kunst, cultuur en recht.