Waarom we beter denken dan we denken
€ 24,90
De mens is irrationeel. Verliefd op zijn eigen gelijk. Doof voor feiten en argumenten. Verblind door honderden denkfouten. Een makkelijke prooi voor nepnieuws. Gevangen in filterbubbels. Zo is het heersende idee. Maar klopt het wel?
In dit boek verweeft filosoof Maarten van Doorn de jongste inzichten uit de psychologie, communicatiewetenschappen, filosofie en politicologie. Hij neemt ons mee op een reis langs verrassende onderzoeksresultaten en scherpzinnige filosofen en geeft nieuwe antwoorden op dringende vragen: Waarom geloven we wat we geloven? Hoe veranderen mensen van mening? Zijn we echt in een post-truth tijdperk aanbeland? Hoe gevaarlijk is misinformatie? Zijn onze emoties of onze ratio de baas in ons hoofd en in onze maatschappij?
Waarom we beter denken dan we denken biedt een hoopvol geluid in een gepolariseerde wereld.
Maarten van Doorn promoveerde in de filosofie aan de Central European University en werkt als docent aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij host de podcast Ongekend, over waarheidsvinding en meningsvorming in het digitale tijdperk, en schrijft regelmatig blogs voor platforms als Bij Nader Inzien en Stuk Rood Vlees.
Gerelateerde boeken
-
Verhandeling over de aanleg van vrouwen voor de wetenschap
De begaafde Anna Maria van Schurman kreeg als eerste vrouw in Nederland toestemming om colleges te volgen. De Universiteit van Utrecht bouwde voor de gelegenheid een hokje met een gordijntje voor haar. Van Schurman kon van daaruit de colleges van theoloog Voetius bijwonen, zonder daarbij de mannelijke studenten af te leiden.
In dit korte essay uit 1641 legt Van Schurman uit waarom het logisch is om meer vrouwen toegang tot de
universiteit te verlenen. Het argumentatieve geschrift inspireerde Margaret Cavendish en Mary Wollstonecraft en gaf de aanzet tot de eerste feministische beweging. Het zeer invloedrijke essay verschijnt in een geactualiseerde vertaling van Renée Ter Haar, met een voorwoord van Angela Roothaan. Jacob Bouwman zorgde voor de selectie van relevante brieven.“Wat een genot om zo’n erudiet pleidooi te lezen van een moedige vrouw. In zijn opdracht noemt tijdgenoot Johan van Beverwijck haar ‘onsterfelijk sieraad onder de vrouwen’. Met recht.” – Trouw
-
De butlermoord
Het is een van de beroemdste moordzaken in Nederland: de butlermoord. Volgens politie, Justitie en enkele rechters heeft hulpverlener annex butler Van Leeuwerden zijn vermogende opdrachtgeefster vergiftigd. Hij zou dat hebben gedaan met extreem sterke rum. Kort daarvoor was hij, terwijl hij homoseksueel was, met haar getrouwd.
De zaak oogt verdacht, maar wat zijn de feiten? De rum was, in tegenstelling tot wat het Openbaar Ministerie betoogt, niet bijzonder sterk. Het alcoholpercentage in het bloed was te laag om aan dood te gaan. Er is dus geen moordwapen en geen bewijs van een moord. Het staat intussen wel vast dat Van Leeuwerden heel zorgzaam was voor zijn opdrachtgeefster. Is het dan niet logisch dat zij geld aan hem wilde nalaten? En was de keuze voor een huwelijk daarbij niet ook logisch?Ton Derksen is emeritus hoogleraar wetenschapsfilosofie aan de Radboud Universiteit. Hij publiceerde meerdere boeken over waarheidsvinding en gerechtelijke dwalingen, waaronder Lucia de B. en Onschuldig vast. Bij Noordboek publiceerde hij eerder Het falen van de Hoge Raad.
-
Zelfvertrouwen
De Franse filosoof Charles Pépin laat in dit boek zien wat zelfvertrouwen in essentie is. Hij gaat hiervoor te rade bij antieke denkers als Marcus Aurelius, bij moderne filosofen, zoals Emerson en Nietzsche, en bij de denkers van nu. Hij vergelijkt de inzichten van de filosofen met die van de psychologen. Ook kijkt hij hoe topsporters, kunstenaars en anderen zelfvertrouwen interpreteren en bij zichzelf opwekken. Duidelijk wordt dat zelfvertrouwen nauw samenhangt met vertrouwen in de ander en … het blijkt leerbaar!
-
Een alomvattende filosofie
Abraham Johannes Cuffeler (1637-1694) was nauw bevriend met Spinoza en raakte in de ban van diens ideeën. In zijn driedelig boek Principia Pantosophiae (Beginselen van alwijsheid) poogt Cuffeler alle beschikbare kennis van zijn tijd samen te brengen. Daarmee is zijn boek een voorloper van de latere Encyclopedie. Cuffelers verlangen naar wiskundig samenhangende, universele en allesomvattende kennis, maakt zijn Principia Pantosophiae tot een wetenschappelijke utopie. Het eerste deel, hier integraal vertaald, behandelt de logica. De andere delen – over mathematica (inclusief astronomie) en fysica – behandelen onder meer de ‘conatus’ van Hobbes en Spinoza. Dit betreft de kracht die beweging veroorzaakt. Cuffelers boek, hier voor het eerst in vertaling, biedt ons een uniek inkijkje in het denken van de Radicale Verlichting.