Eene quaestie van vraag en aanbod

Veenbaas Alle Wytzes en zijn arbeiders in Appelscha
Reitze Jonkman

 19,50

Het is eene quaestie van vraag en aanbod, antwoordde veenbaas Van der Sluis tegenover een parlementaire commissie  op de vraag hoe in zijn Appelschaster veenderij de hoogte van de arbeiderslonen werd bepaald. Dat de machtspositie van de veenbaas bij dit overleg veel sterker was dan die van de arbeider liet hij wijselijk in het midden. Maar hoe verhield de winst van de baas zich eigenlijk tot het loon van de arbeider? Dat wordt duidelijk door de boekhouding over de jaren 1866-1897 van Alle Wytzes van der Sluis, die met zijn neven en zonen de belangrijkste verveendersfamilie in Zuidoost Friesland vormde, onder de loep te nemen. Zijn uitgaafboeken van de veenderijen in Appelscha en onder Haulerwijk geven inzicht in de uitgaven aan kapitaal en arbeid. Erfenissen en boedelbeschrijvingen tonen de omvang van de vergaarde rijkdom en dagboeken brengen de uitgekiende werkwijze van de familie aan het licht. Ook de andere kant van de medaille komt in beeld: de verdiensten van de gravers en kruiers en hun vrouwen en kinderen. Zij treden in dit boek uit de anonimiteit. Aan de hand van het cijfermateriaal kan zelfs een ‘Quote 30’ van Appelschaster veengravers worden opgesteld. Waren de veelbesproken slechte levensomstandigheden van de veenwerkers nu Mythe of Werkelijkheid? Waren de veenbazen Weldoeners of Uitbuiters? Met een aanbod van nieuw cijfermateriaal en persoonlijke verhalen van betrokkenen kan dit boek licht werpen op de discussies in onze tijd over de sociale omstandigheden van die tijd.

Reitze Jonkman ( Wijnjeterp 1950) was werkzaam als docent wiskunde en conrector aan het Drachtster Lyceum. De combinatie van interesse in familiegeschiedenis, regionale historie en een cijfermatige aanpak daarvan leidde tot deze publicatie.

Uitgiftedatum:
01-12-2020
ISBN:
9789056156824
Afmeting:
247x217x15 mm
Gewicht:
679 gram
Druk:
1
Aantal pagina's:
140
Uitgeverij:
Uitgeverij Noordboek
Taal:
Nederlands
Verschijningsvorm:
Hardcover

Gerelateerde boeken

  • Van Generatie op Generatie

    Van Generatie op Generatie

    Het Shoa-verhaal van Margaretha Zak
    Marcel Koekoek, Rachel Levy
     25,00

    Van Generatie op Generatie

    De Joodse Gretha Zak (Margaretha) is nog maar net verlaten door haar echtgenoot Jozef de Hond als de
    Duitsers in mei 1940 Nederland binnenvallen. De mogelijkheid om met haar oudste broer en dochter Liesje
    naar Engeland te vluchten, lijkt een uitweg te bieden van het naderende onheil. De band met haar ouders
    in Amsterdam trekt haar echter terug naar Amsterdam, waar ze als alleenstaande Joodse moeder haar
    weg moet vinden te midden van anti-Joodse maatregelen die in rap tempo worden afgekondigd. Familie en
    vrienden worden opgepakt en uiteindelijk worden ook Gretha en Liesje gearresteerd. Via de kampen Vught
    en Westerbork wordt Gretha met het zogeheten Philips-transport gedeporteerd naar Auschwitz. Gretha
    overleeft zelfs de beruchte dodenmarsen tegen het einde van de oorlog.

    In ‘Van Generatie op Generatie’ vertellen vier generaties over hun eigen ervaringen uit de Shoah, de
    holocaust, of de impact ervan op hun leven. Het onthult niet alleen het aangrijpende verhaal van Gretha,
    in 1991 verteld aan haar kleinzoon Marcel, maar ook het indrukwekkende relaas van haar dochter Liesje, de
    moeder van Marcel, die wordt gered uit de Hollandsche Schouwburg en kon onderduiken bij een niet-Joodse
    vriendin. Het volgt daarnaast de lotgevallen van Gretha oudste broer Meijer, een arts die zich aansloot bij de
    Prinses Irene Brigade in Engeland en vocht tijdens D-Day. Tot slot lezen we over Deddie, het geliefde neefje,
    dat in Sobibor werd vermoord. Diens naamplaatje, enkele jaren terug in het voormalige kamp opgegraven,
    weigert Polen tot op heden aan de familie terug te geven.

    ‘Van Generatie op Generatie’ is een boek over de impact van de Shoah op een Joodse familie, maar nog
    meer over de opdracht om het verhaal door te vertellen aan hen die nu leven. De geschiedenis doorvertellen
    ligt aan de basis van het Jodendom en is ook het motto van deze familie. Het boek kwam tot stand
    nadat kleinzoon Marcel Koekoek samen met zijn moeder en zoon had meegewerkt aan de 4 mei (Covid)
    herdenkings-podcast, en vervolgens contact zocht met journalist Rachel Levy. Het is een aangrijpend en
    indrukwekkend eerbetoon aan de veerkracht van de menselijke geest te midden van een van de donkerste
    perioden in de geschiedenis.

    Lees en vertel het door, L’dor Va-dor, van generatie op generatie, opdat dit nooit meer zal gebeuren.

     25,00
  • Bastions zonder grenzen

    Bastions zonder grenzen

    Damme, Sluis, IJzendijke
    Arco Willeboordse, Bruno Comer, Caroline Terryn, Eric Huys, Harold Van Damme, Johan Termote, Robrecht Pillen
     29,90

    Bastions zonder grenzen

    In Bastions zonder grenzen reconstrueren de auteurs de geschiedenis van het militaire erfgoed van Damme, Sluis en IJzendijke. Al tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) bleek dat de oude middeleeuwse burchtmuren niet langer volstonden om zich te beschermen tegen buskruit en vuurwapens. Steden werden versterkt met veelhoekige bastions, forten, schansen, batterijen en linies.
    Bastions zonder grenzen richt de schijnwerpers op dit militair erfgoed. Hoe bouwde men zo’n versterking? Welke nieuwe militaire ontwikkelingen en gewijzigde inzichten in strategie en tactiek ontwikkelden zich? De vele plannen, tekeningen, gravures en schilderijen tonen het meesterschap van de militaire bouwheren. Maar vandaag staan we voor de vraag: hoe gaan we om met militair erfgoed? Want de forten hebben hun militaire functie allang verloren en zijn ondertussen belangrijke natuurgebieden of cultuurpodia geworden.

    Onder leiding van Jan Hutsebaut en Piet Lombaerde (red.) reconstrueren de auteurs Bruno Comer, Eric Huys, Robrecht Pillen, Johan Termote, Caroline Terryn, Harold Van Damme en Arco Willeboordse de geschiedenis van de verdedigingswerken in deze regio.

     29,90
  • Friese kerken

    Friese kerken

    Een inleiding
    R. Steensma, S. van Lier
     15,00

    Friese kerken

    Friesland is rijk aan middeleeuwse kerken. Gelegen op een terp, bepalen ze het landschap. Het bekendst zijn de romaanse dorpskerken met hun zadeldaktorens, maar ook de (romano-)gotiek en stijlen uit latere tijden hebben hun sporen achtergelaten. Veel van deze kerken bevatten ook nog een boeiend interieur, met typerende elementen als rouwborden en fraai versierde preekstoelen en herenbanken.
    Dit boek van twee deskundigen op het gebied van de kerkbouw, besteedt aandacht aan al deze aspecten. In aanvulling op de tekst wordt het verhaal van de kerken geïllustreerd aan de hand van ca. 140 zeer fraaie foto’s in kleur, elk met een uitvoerig bijschrift.

     15,00
  • Simon Stevin (1548-1620)

    Simon Stevin (1548-1620)

    Hij veranderde de wereld
    Dieter Viaene, Guido Vanden Berghe, Ludo Van Damme
     22,50

    Simon Stevin (1548-1620)

    Volgens Stevin is een natuurverschijnsel een wonder zolang het niet wordt doorgrond. Zodra men het natuurverschijnsel door theoretische beschouwingen of uitgevoerde of bedachte experimenten kan verklaren, is het geen wonder. Deze aanpak is de start voor een nieuwe manier om wetenschap te bedrijven. Stevin leefde in een eeuw van omwentelingen: de boekdrukkunst, de scheiding van de Nederlanden, de humanistische inzichten van Vesalius, Mercator, Dodoens … In die context ontpopte Stevin zich als een multidisciplinaire wetenschapper die bewust publiceerde in de volkstaal, het Nederduyts, om vooral de middenklasse van zijn tijd te bereiken. Hij boog zich over wiskundige problemen, maar dacht ook na over logica, legerorganisatie, omgangsvormen … Stevin publiceerde rentetabellen en verdedigde de theorie van Copernicus. Hij introduceerde in onze taal woorden zoals onder meer evenaar, omtrek, middellijn, scheikunde, evenwijdige
    lijnen …

     22,50